Çalışanları tasarrufa yönlendirmek ve konut almak için vatandaşı para biriktirmeye özendirmek amacıyla 2015 yılında konut hesabı uygulaması başlatıldı. Devletin, en az üç yıl para biriktirenlere yüzde 20 oranında katkıda bulunması öngörüldü. Katkının üst sınırı ise 15 bin lira olarak belirlendi. Üç yıla yakın devam eden uygulama, beklenen sonucu vermedi. Türkiye genelinde konut hesabı açanların sayısı 12 binin altında kaldı.
Gazete Habertürk’ten Ahmet Kıvanç ve Tahsin Akça’nın haberine göre, konut hesabının sorumluluğu bugüne kadar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’ndaydı. TBMM’de görüşmeleri devam eden torba yasa tasarısıyla konut hesabının sorumluluğu Hazine Müsteşarlığı’na geçecek. Yurtiçi tasarrufları artırmak için çabalayan Hazine Müsteşarlığı yönetiminde konut hesabının yaygınlaşması bekleniyor.
Tasarıya göre, Türk vatandaşlarının yurtiçinde bir konut alımlarına destek olmak amacıyla açılacak konut hesaplarına, biriken toplam tutarın yüzde 25’ine kadar devlet katkısı ödenecek. Halen 15 bin lira olan maksimum devlet katkısı tutarı da 20 bin liraya yükseltilecek. Bakanlar Kurulu, 20 bin liralık tutarı 60 bin liraya kadar çıkarma konusunda yetkili olacak.
Konut hesabında 80 bin lira para biriktirenlere, devlet 20 bin lira katkıda bulunacak. Hesabında 60 bin lira biriktiren 15 bin lira katkı alacak. Eski sistemde 15 bin lira devlet katkısı alabilmek için 75 bin lira biriktirmek gerekiyordu. Gayrimenkul alımlarında alıcı satıcı binde 20’şer oranında tapu ödüyor. 200 bin lira değerindeki bir konut için 4 bin, satıcı 4 bin lira tapu harcı ödemek zorunda.
Eski sistemden farklı olarak yeni sistemde konut hesabında para biriktirenlerin konut alımlarında tapu harcında indirim yapılacak. Bu konuda Bakanlar Kurulu’na, tapu harcını sıfıra kadar indirme konusunda yetki verilecek. Alıcının ödeyeceği tapu harcı oranının aşağı çekilmesi veya hesapta biriktirilen para ve devlet katkısı tutarına kadar olan kısımdan tapu harcı alınmaması konusu olacak. Bir yıldan uzun vadeli mevduat faizlerinden yüzde 10 oranında stopaj alınıyor. Bakanlar Kurulu kararıyla konut hesabına yatırılan paradan elde edilen faiz gelirinde stopaj oranı sıfırlanacak.
Torba kanun tasarısının TBMM’de yasalaşmasının ardından Bakanlar Kurulu, çıkaracağı yönetmelikle uygulamaya ilişkin ayrıntıları düzenleyecek. Eski sistemden farklı olarak yeni sistemde Hazine Müsteşarlığı bankaların sisteme sahip çıkmalarını sağlamak için bazı düzenlemeler yapacak. Bankalar tasarruf aşamasında düşük faiz uygulayacaklar, ancak birikimle birlikte konut alımı sırasında düşük faizle kredi kullandırabilecekler. Kredinin faizi, tasarruf süresine bağlı olarak değişebilecek.
Mevcut sistemde konut hesabı için verilen 15 bin liralık devlet katkısının tamamını alabilmek için 60 ay para biriktirmek gerekiyor. Para biriktirme süresi 4859 ay arasında olanlar yüzde 18 oranında (azami 14 bin lira); 36-47 ay arasında para yatıranlar ise yüzde 15 oranında (13 bin lira) devlet katkısı alabilecek.
Mevcut uygulamadaki gibi yeni sistemde de kademeli oran ve azami ödeme tutarları belirlenecek. Uzun süre para biriktirenler hem devlet katkısından maksimum düzeyde yararlanacak, hem de düşük faiz oranıyla konut kredisi kullanabilecek.
Devlet katkısından maksimum düzeyde yararlanabilmek için gerekli olan 80 bin lirayı 60 ayda biriktirmek isteyenlerin bugünden itibaren ayda bin 333 lira para yatırmaya başlamaları gibi bu paranın bir kısmını peşin olarak hesaba yatırıp kalan tutarı aylık daha düşük taksitler halinde yatırmaları da mümkün. Diğer bir seçenek de önce düşük tutarlarda yatırıp sürenin sonuna doğru limiti tamamlayıncaya kadar artırmak.
Azami devlet katkısı olarak öngörülen 20 bin liralık tutar 2018 yılı için geçerli olan rakam. Bu tutar her yıl yeniden değerleme oranında (YDO) artırılacak. Örneğin, son 5 yılda toplam YDO yüzde 43.6 olarak gerçekleşti. Önümüzdeki 5 yılda da YDO aynı düzeyde gerçekleşirse, 80 bin lira biriktiren 28 bin 700 lira devlet katkısı alabilecek.
Eski yasa kapsamında açılmış bulunan konut hesapları ile ilgili koşullar aynen korunacak. Katılımcılar isterlerse yeni kanuna tabi olabilecek. Yeni kanuna istinaden çıkarılacak Bakanlar Kurulu kararındaki koşulları yerine getirenler 15 bin lira yerine 20 bin liraya kadar katkı alabilecek.
Torba kanun tasarısıyla çeyiz hesabına yapılan devlet katkısı oranı yüzde 20’den 25’e, azami katkı tutarı da 5 bin liradan 7 bin 500 liraya çıkarılacak. Bu haktan, daha önce açılmış hesap sahipleri de yararlanacak. Çeyiz hesabı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın sorumluluğunda kalacak.
496 bin 527 işsizin 939 bin 794 kişi ile en gerektirmeyen işler” arayanlar oluşturdu. Ocak ayı mühendis de iş bulmak için İşkur’a kayıt yaptırdı.
İŞKUR’a kayıtlı 2 milyon 496 bin 527 işsizin 939 bin 794 kişi ile en grubunu “nitelik gerektirmeyen işler” arayanlar oluşturdu. Ocak ayı itibarıyla, 10 bin 197 mühendis de iş bulmak için İşkur’a kayıt yaptırdı.
Konut hesabına çekici makyaj