REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi’ne göre eylül ayında, markalı konut projeleri kapsamında gerçekleştirilen satışların yüzde 18’lik kısmının yabancı yatırımcılara yapıldığı gözlemlendi ve böylece yabancı yatırımcı oranı endeks tarihindeki en büyük sıçramalarından birini yapmış oldu. Yabancı yatırımcıların tercih noktasında ağırlıklı olarak 2+1 (yüzde 34) özellikteki konutların öne çıktığı gözlemlendi. Onu yüzde 25 ile 3+1, yüzde 20 ile 1+1 ve 4+1 konutlar izledi. Son altı aylık ortalamanın yüzde 11 olduğu yabancı yatırımcılara satışlar mayıs ayında yüzde 7, haziran ayında yüzde 10, temmuz ayında yüzde 9, ağustos ayında ise yüzde 11 oranında gerçekleşmişti.
Türkiye genelinde 81 şehrin tamamını kapsayacak nitelikteki Türkiye Satılık Konut Fiyat Endeksi’ne göre Türkiye genelinde konut satış fiyatları son bir ayda yüzde 0,07 düşerken, son üç ayda yüzde 0,82, son altı ayda yüzde 2,56, son bir yılda yüzde 8,08, son üç yılda yüzde 33,82, son beş yılda ise yüzde 82,46 oranında arttı. Konut kira değerleri ise son bir ayda yüzde 0,04, son üç ayda yüzde 2,51, son 6 ayda yüzde 4,99, son 1 yılda yüzde 7,39, son 3 yılda yüzde 26,52, son 5 yılda ise yüzde 65,86 oranında artış gösterdi.
Eylül ayında satışı gerçekleştirilen konutların yüzde 35’i bitmiş konut stoklarından oluşurken, yüzde 65’i ise bitmemiş konut stoklarından oluştu. Bitmemiş konutların satış oranında 7 puanlık bir artış olurken, bitmiş konutların satış oranında ise 7 puanlık bir düşüş yaşandı. Böylece bitmemiş konutların satış oranında mart ayından beri süren düşüş ve bitmiş konutların satış oranındaki artış trendi ilk defa kırılmış oldu. Ayrıca Yeni Konut Fiyat Endeksi, eylül ayı stok erime hızı değerlendirildiğinde adet bazlı yüzde 6,1 oranında, metrekare bazlı ise yüzde 5,4 oranında erime gözlemlendi.
Yeni Konut Fiyat Endeksi eylül ayında bir önceki aya göre 1+1 konut tipinde yüzde 0,61 oranında; 2+1 konut tipinde yüzde 0,27 oranında; 4+1 konut tipinde yüzde 0,25 oranında artarken, 3+1 konut tipinde yüzde 0,65 oranında düştü.
Metrekare bazında ise 51-75 m2 büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,62 oranında; 76-100 m2 büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,34 oranında; 101-125 m2 büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,27 oranında; 151 m2 ve daha büyük alana sahip konutlarda yüzde 0,19 oranında artarken; 126-150 m2 büyüklüğe sahip konutlarda ise yüzde 0,65 oranında düşüş gösterdi.
Yeni Konut Fiyat Endeksi, eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 0,05 oranında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,05 oranında, endeksin başlangıç dönemi olan 2010 yılı ocak ayına göre ise yüzde 82,40 oranında artış gerçekleşti ve endeks değeri 182,4’e ulaştı. Yeni Konut Fiyat Endeksi eylül ayında bir önceki aya göre, İstanbul Asya Yakası’nda yer alan markalı konut projelerinde yüzde 0,10 oranında artarken; İstanbul Avrupa Yakası’nda yer alan markalı konut projelerinde ise yüzde 0,06 oranında arttı. Endeksin başlangıç dönemine göre ise İstanbul Asya Yakası’ndaki projeler Avrupa Yakası’na kıyasla 10,80 puan fazla artış gösterdi.
REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi, eylül 2018 sonuçlarını değerlendiren GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, “Markalı konut projelerinde gerçekleştirilen satışlarda, yabancı yatırımcılara yapılan satışların ciddi oranda arttığını görüyoruz. Son dönemde yaşanan kur artışıyla beraber, yabancı yatırımcı için Türkiye’de yatırım yapmak cazip hale geldi. Bu gelişmelerin etkisiyle yabancılara yapılan konut satışları, eylül ayında, son 6 aylık ortalamanın yüzde 7 üzerine çıkarak, yüzde 18’e ulaştı. Ayrıca 1 milyon dolarlık gayrimenkul alımı yapan yabancı yatırımcıya ‘vatandaşlık hakkı’ tanınması şartında limitin 250 bin dolara indirilmesinin de, önümüzdeki dönemde yabancı yatırımcıya yapılan satışları olumlu etkileyeceğini öngörüyoruz.” dedi.
REIDIN CEO’su Kerim Alain Bertrand eylül ayı sonuçları hakkında şunları söyledi: “Türkiye genelinde 81 şehrin tamamını kapsayacak nitelikteki Türkiye Satılık Konut Fiyat Endeksi (TR-81) eylül ayında ilk defa olarak düşüş eğilimi göstererek, endekste yüzde 0,07 oranında değer kaybı yaşandı. Endeks değerindeki yıllık değişim geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,08 oranında artış yönlü olarak gerçekleşse de yüzde 24,52 olan yıllık TÜFE değişiminin çok altında kaldı. Aylık bazdaki değer azalışı ve yıllık bazda TÜFE değişiminin altında kalınmasının özellikle kredi faiz oranlarının hızlı yükselişinin yarattığı talep azalmasının bir sonucu olduğunu düşünmekteyiz. Ancak yeni döneme ilişkin açıklanan Orta Vadeli Mali Plan ve Enflasyonla Topyekûn Mücadele Programı kapsamında alınan teşvikler ve önlemler sayesinde bugünlerde yaşamış olduğumuz talepteki azalmanın sona ereceğini ve fiyatlarda düşüşün yaşandığı bu ortamın aynı zamanda gelecek dönemler için de bir alım fırsatı yaratabileceğini söyleyebiliriz.”
Eylül ayında Zonguldak’ta metrekare başına konut satış fiyatları yüzde 1,32 oranında arttı ve Zonguldak, satış fiyatlarının en çok yükseldiği şehir oldu. Aynı dönem içerisinde Adana’da metrekare başına konut satış fiyatları yüzde 0,75 oranında azaldı ve Adana, satış fiyatlarının en çok azaldığı şehir oldu. Türkiye Kiralık Konut Fiyat Endeksi’nde eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 0,04 oranında ve geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 7,39 oranında artış gerçekleşti. Eylül ayında Antalya’da metrekare başına konut kira değerleri yüzde 1,29 oranında arttı ve Antalya kiraların en çok yükseldiği şehir oldu. Aynı dönem içerisinde Artvin’de metrekare başına konut kira değerleri yüzde 2,58 oranında azaldı ve Artvin kiraların en çok azaldığı şehir oldu.
Satın alınan konutların kiraya verilmesi durumunda, alış fiyatının kaç yıl içerisinde yıllık kira değeri ile karşılanabileceğini gösteren amortisman süresi verilerine göre, eylül ayının en kısa amortisman süreleri altı aydır olduğu gibi yine Aydın, Van ve Kırklareli şehirlerinde ölçüldü. Kira değerinin konutun satış fiyatına bölünmesiyle hesaplanan REIDIN Yıllık Brüt Kira Getiri Oranının en yüksek olduğu şehirler de yine Aydın, Van ve Kırklareli oldu.
Yabancı yatırımcı rekora doymuyor