Gayrimenkul sektörü 2016 yılından beri kabuk değiştiriyor. ‘Sat-Yap’ süreci yerini ‘Yap-Sat’ sürecine bırakıyor. 2019 yılını yaklaşık 1,3 milyon adetle kapatması beklenen konut satışlarının 2020’de 1,4 milyona ulaşması öngörülüyor. Aynı hedef kitleye üretilen konut stokundaki doygunluğun önümüzdeki birkaç yıl devam etmesi öngörülüyor. Bu süreçte farklı hedef kitleye yönelik ürün geliştirilebilmek için uygun arsa bulmak kritik öneme sahip. İç pazardaki durgunluktan etkilenmek istemeyen konut geliştiricilerin bir kısmı yurtiçi ve yurtdışı altyapı projelerine yöneldi. Birçok şirket yurtdışında yap-sat ve yüklenici olarak proje geliştiriyor.
Hedef 1,4 milyon
2019’u yaklaşık 1,3 milyon konut satışıyla kapatacak olan sektörde konut satışlarının 2020’de 1,4 milyona ulaşması hedefleniyor. Maliyetlerdeki artışın yeni proje geliştirme iştahını azaltacağına dikkat çekiliyor. Değerli Konut Vergisi de sektörün bir diğer gündem maddesi durumunda bulunuyor. Hasılat paylaşım sözleşmeleriyle iş yapma kültürünün 2020’de çok da geçerli olmayacağına dikkat çekiliyor. Mesa Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Boysanoğlu, tüketicinin bitmiş ya da bitmeye yakın konut alma eğilimini sürdüreceğini söylüyor.
Fiyat artışı olur mu?
Garanti BBVA Mortgage Genel Müdürü Murat Atay, 2020’de sektörde bu yılkinden daha yüksek bir büyüme yaşanacağını tahmin ettiklerini söylüyor. Atay, “Önümüzdeki dönemde Merkez Bankası politikalarında değişiklik ya da yurtdışı piyasalarda farklı bir senaryo olmazsa, konut kredisi faiz oranlarının mevcut seviyesinde kalmasını ya da aşağı yönlü bir trendde olmasını öngörüyoruz” diyor. Atay, son iki yıldır inşaat maliyet artışlarının fiyatlara yansıtılmadığını, önümüzdeki dönemde mutlaka fiyat artışı yaşanacağını düşündüğünü ifade ediyor.
Maliyet artışı fiyatlara yansımadı
JLL Türkiye Ofis Kiralama Direktörü Mahir Mermer, 2020’nin ofis arzının nispeten sabit kalacağı bir yıl olacağını söylüyor. Arzın sabit kalması ve sıkışık düzendeki yabancı şirketlerin alanlarını büyütüp düşük kiralı ofislere taşınmaları boşluk oranını düşürecek. Bu da 2020’de kiralarda bir miktar yükselişe neden olacak.
Yabancıya konut satışında ise 2018’de 39 bin 663 olan konut satış adetleri 2019’da 44-45 bin adet bandında gerçekleşirken, 2020’de bu sayının 50 bine çıkması hedefleniyor. Bu konuda Çin, İran, Libya, Yemen, Cezayir ve Filistin’den artış bekleniyor.
Makbule Yönel Maya TSKB Gayrimenkul Değerleme Gnl. Md.
“Yeni proje sayısı azalabilir”
“2020’de konut satışlarını zorlayabilecek iki ana konu var. Bunlar satışta olan konut stokunun müşterisinin kısıtlı olma ihtimali ile inşaat maliyetlerindeki artışla birlikte geliştiricilerin yeni proje yapma isteğinin azalması. 2019’da ikinci el konut satışları, ilk el konut satışlarına göre hareketliydi. 2020’de teslim edilecek proje sayısının azalmasıyla bu trend sürebilir.”
Levent Gökmen Demirciler – Ekonomist
News
GENEL
ARSA - ARAZİ
GÜNDEM
GÜNDEM
KONUT PROJELERİ
GENEL