Verileri değerlendiren, EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, “Kıyaslamayı 2024 yılı Kasım sonu itibariyle yapacak olursak toplam 1.265.388 adet konut satıldı. 2023 yılı aynı dönemde bu rakam 1.087.349 adet olarak gerçekleşmişti. Sonuç olarak iki yılı kıyasladığımızda %16,4 oranında bir artış yaşandı. Bu açıdan bakıldığında 2023 yılı satış sayılarını yaklaşık %16 geçtiğini söyleyebiliriz. Öte yandan 2023 yılında ise 2022 yılına göre yaklaşık %14,9 oranında düşüş yaşanmıştı.“ dedi.
Konut kredi kullanımında düşüşün sürdüğünü de sözlerine ekleyen Yazıcı, “İpotekli konut kredileri bir önceki sene aynı döneme göre %10 daha düşük bir toplam rakamla yılı kapatacak şekilde seyrediyor. Toplam satışların içinde konut kredisi ile alınan evlerin oranı %10 civarlarında.
İpotekli satışlar 2024 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 315,71 oranında artarak 21.804 adet olarak açıklandı. Geçtiğimiz aylara göre en yüksek ipotekli konut satışının olduğu ay oldu. 2024 yılı Kasım ayı sonunda, toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı %10,7 olarak gerçekleşti. 2024 yılı Kasım sonu itibariyle baktığımızda gerçekleşen toplam ipotekli konut satışları 2023 yılının aynı döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışlarına kıyasla yaklaşık %21,3 oranında düşüş gösterdi. 2023 yılı Kasım sonu itibariyle baktığımızda gerçekleşen toplam ipotekli konut satışları 2022 yılının aynı döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışlarına kıyasla yaklaşık %33,6 oranında düşüş göstermişti.
2024 yılı Kasım ayı sonu itibariyle gerçekleşen kümüle konut satışlarının içinde ipotekli satışların oranı %10,7 mertebelerinde gerçekleşti. 2023 yılı Kasım ayında bu oran aynı etkilerden dolayı %15,8 seviyelerindeydi. Bu rakamların düşmesindeki en büyük etken konut kredi faizleri. Bugün 1 milyon TL bir konut kredisine 120 ay için aylık ödenmesi gereken faiz tutarı 30-35 bin TL’lere çıkmış durumda. Kredi kullanılabilir olmaktan uzaklaştı. Böyle bir yatırım yapma ümidi kalmayanlar tasarruf yapmak yerine elindeki paraya harcamaya daha meyilliler.
Bir başka önemli veri de ilk satışlar, 2024 yılı Kasım ayında gerçekleşen ilk el konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %61,7 oranında artarak 49.274 adet açıklandı. 2024 yılı Kasım ayında, toplam kümüle konut satışları içinde ilk el konut satışlarının payı %32,23 olarak gerçekleşti. Yıllardır ilk satışların aylık toplam satışların içindeki payı istatistiği bozmadan %29-32 oranında bir seyirle devam ediyor.
İstanbul, İzmir ve Ankara özelinde bakacak olursak; 2024 yılı Kasım ayı sonu itibariyle kümüle konut satışlarının, 2023 yılı aynı dönemine nazaran Ankara’da %11,5 oranında, İstanbul’da %16,6 oranında ve İzmir’de ise %17,8 oranında arttığı görülmektedir.
Kasım ayında yabancılara yapılan konut satışları geçen senenin aynı ayına göre %8,16 oranında azaldı.
Yabancılara yapılan konut satışı 2024 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %8,16 oranında azalarak 2.151 adet açıklandı. 2024 yılı Kasım ayı sonu itibariyle yabancıya satılan kümüle konut adedinin toplam satışlar içindeki oranı %1,69 oranındadır. 2023 yılı aynı döneminde bu oran %3,03’dü.
Yabancılara yapılan konut satışları 2024 yılı Kasım ayında ilk sırayı 780 adet konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul’u sırasıyla 752 adet konut satışı ile İstanbul ve 191 adet konut satışı ile Mersin izledi. 2024 yılı Kasım ayında yine Rusya açık ara konut alımında birinci sırada oldu. 2024 yılı Kasım ayında ülke sıralamasında 421 konut satış sayısı ile Rusya ilk sırayı aldı. İran 200 konut satışı ile ikinci ve 160 konut satışı ile Ukrayna üçüncü oldu. “ şeklinde konuştu.
Ticari gayrimenkulde döngüsel ekonomi nasıl benimsenir?