Antalya’da kentsel dönüşüm rüzgarı esiyor. Büyükşehir Belediyesi’nin Kepezaltı-Santral Mahallesi’ndeki 19 bin konutluk kentsel dönüşüm projesinin öncü olduğu dönüşüm devam ediyor. Kepez ilçesinde Gülveren ve Güneş mahalleleri ile Alanya Cumhuriyet Mahallesi’nde alan bazlı kentsel dönüşüm projeleri yeni bir şehir oluşturuyor. Dönüşüm rüzgarına Gazipaşa ilçesinde de bir mahalle için alan bazlı kentsel dönüşüm projesi çalışmalarına başlandı. Aksu Çalkaya Mahallesi ve Finike Sahilkent Mahallesi’nde ise ‘kentsel gelişim projeleri’ yapılıyor.
Antalya’da ‘Deprem Risk Raporu’ alarak bina bazlı kentsel dönüşüm kanunundan yararlanan yapı sayısı 9 bin 632’ye ulaştı. Başvurularda ilk sırada Kepez ilçesinin aldığı ve yaklaşık üçte ikilik bölümünün Kepez ilçesinden yapıldığı belirtildi. Dönüşüm için yapılan başvurulardaki 9 bin binanın ise yıkım işleminin tamamlandığı ifade edildi. Bu dönüşüm projeleri kat maliklerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisanslı kuruluşlara başvurması ile başladığının altı çizildi.
Yapılan teknik inceleme sonrası risk raporu alınan yapılar için dönüşüm başlıyor. Devlet bu süreç içerisinde kat maliklerine 18 ay boyunca kira yardımı yaparken isteyenlere de düşük faizli kredi desteği sağlıyor. Antalya’da bugüne kadar 120 milyon liraya yakın kira yardımı yapıldığı açıklandı. Bu tutar içerisinde alan bazlı dönüşüm projelerinin yer almadığı belirtilirken, hak sahiplerine harç muafiyeti sağlandığı da ifade edildi.
Deprem Risk Raporu, bazı durumlarda kat malikleri arasında krize neden oluyor. Sadece 1 kat malikinin başvurusunun yeterli olması nedeniyle, yıkım ya da güçlendirme kararı çıkan yapılarda süreç hukuki boyuta taşınabiliyor. İtirazlara rağmen yıkım kararı onaylanırsa, kat malikleri binanın yeniden yapılması için ellerini ceplerine atmak durumunda kalıyor. Bunun için para bulamayan daire sahipleri ise dairelerini satmak zorunda. Bu satışlarda önceliğin apartman sakinlerinde olması, özellikle rantı yüksel bölgelerde kat maliklerini karşı karşıya getiriyor.
Alan bazlı dönüşüm projeleriyle, sosyal donatı ve yeşil alanlarıyla geniş bölgelerde yeni bir kentsel doku oluşturma şansı yakalandı. Dönüşüm ile hem olası afetlerde oluşacak zararlar azaltılırken, çarpık ve düzensiz kentleşme sorunları çevre ile uyumlu ve estetik mimari özelliklerine sahip yapılaşmayla gideriliyor. Ancak bir taraftan alan dönüşüm projeleri hayata geçerken, diğer taraftan bina bazlı dönüşümler de hız kazandı. Binaların olduğu yerde yıkılarak yapıldığı bu dönüşümler alan bazlı çözümlerin de önünü tıkıyor.
Talat Öztuzsuz/Sabah
Antalya’da kentsel dönüşüm ile yeni bir şehir kuruluyor