Kentsel dönüşüm yasasının uygulamaya girmesinin ardından kat karşılığı olarak adlandırılan sistemin işleyişinde sorunlar yaşandığını belirten gayrimenkul uzmanları vatandaşlara uyarılarda bulundu. Kat karşılığı uygulamasında vatandaş arsasını ve üzerindeki evini müteahhite vererek yeni bir ev almak için protokol yapıyor. Kurumsal müteahhitlik firmaları ile önemli bir sorun yaşanmazken merpenaltı olarak tabir müteahhitler ne yazık ki yeni bir ev hayaliyle evini yıktıran vatandaşlara kabus dolu günler yaşatabiliyor. Vatandaşların büyük kısmının son dönemde artan kat karşılığı inşaat sözleşmeleri konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığı ortaya çıktı. Uzmanlar uygulamayla ilgili çok önemli detayların bulunduğunu, kötü niyetli kişilerin devreye girerek yeni bir ev hayali kuran vatandaşları mağdur ettiğini belirtiler. Uzmanlar kat karşılığı inşaat sözleşmesinin genelde, müteahhit ile arsa sahibi/sahipleri arasında yapıldığını belirterek, bunun bir eser sözleşmesi olduğunu vurguladı. Gayrimenkul hukukçuları kat karşılığı inşaat sözleşmesinde müteahhitin inşaattan daire ya da daireler alacağını ifade etti.
Gayrimenkul hukuku uzmanları kat karşılığı inşaat sözleşmesinde arsanın ve içindeki evin de satışının yapıldığını belirterek, “Taşınmaz sahibi, yapılacak inşaattan müteahhide daire satacağını belirtir. Satış vaadi unsuru nedeniyle sözleşmenin, noter tarafından düzenleme biçiminde yapılması gerekmektir” dedi. Kat karşılığı inşaat sözleşmesini tarafların kendi aralarında hazırlayıp noterde imzalamalarının da, sözleşmeyi geçerli kılmayacağını belirten uzmanlar, “Sözleşme mutlaka noter tarafından düzenlenmelidir. Aksi halde sözleşme hükümsüz olacaktır” görüşünü dile getirdi. Kat karşılığı inşaat sözleşmesi yerine arsadan müteahhide hisse vererek anlaşmaya gitmek isteyenlerin daha dikkatli davranmaları gerektiğini belirten uzmanlar hisselerin kısmi kısmi verilebileceği gibi, verilen hisseye ipotek konulmak suretiyle hakların korunması yoluna gidilmesinin de önemli olduğunu belirttiler.
Kat karşılığı arsa verenlerin dikkat etmesi gereken hususlar şunlar:
1) Yapılacak kat karşılığı inşaat sözleşmesinde, temel ruhsatının ne zaman alınacağı belirtilmelidir. Sözleşmenin uygulanabilirliğini artırmak için sözleşmeye ceza-i şart konulması konusunda da hassas olmak gereklidir.
2) Sözleşmenin ekleri de sözleşme kadar önemlidir. Örneğin, kullanılacak malzemenin niteliğine dikkat edilmeli, gerekli durumda bir mühendisten yardım alınmalıdır.
3) Sözleşme yapıldıktan sonra imar durumu değişebilir. Örneğin 5 kat izni olan bir yerde iznin 6 kata çıkması halinde, eklenecek 1 kat kime verilecektir? Sözleşmede mutlaka bu husus da belirtilmelidir.
4) Dairelerin paylaşımının nasıl yapılacağı belirtmelidir. Aksi halde lüks daireleri müteahhit alırken, arsa sahibi alt katlardaki dairelerle yetinmek zorunda kalabilir. Sözleşmeye konulacak madde ile müteahhide düşecek daireler nasıl yapılacaksa, arsa sahibine düşen dairelerin de aynı şekilde, kalitede yapılması sağlanmalıdır.
5) İmar mevzuatına aykırılık halinde müteahhidin hak talebinde bulunup bulunamayacağının sözleşmeye yazılması, arsa sahibinin haklarını garanti altına alması için önemlidir.
İnşaat yapımı sürecinde üçüncü kişilere verilecek zararların kimin tarafından karşılanacağı sözleşmede belirtilmelidir.
6) Sözleşmenin şartlarına uymama halinde ortaya çıkacak ceza-i şartların neler olduğu açık şekilde yazılmalıdır.
7) Kat karşılığı inşaat sözleşmenizi hukukun aradığı şartlara uygun olarak yapmanız, ileride çıkacak sorunlarda haklarınızın korunması için önemlidir.
8) Gerekli gördüğünüzde mutlaka bir hukukçuya, mühendise danışınız.
Yeni Asır
Arsanızı kat karşılığı verirken bu 8 noktaya dikkat