Arz talep dengesi bozuldu, ev fiyatları düşüşe geçti

BEĞENDİM

ABONE OL

News

İstanbul’da, özellikle de Anadolu Yakasında konut satış ve kira bedelleri yüzde 20’yi aşan oranlarda geriledi. Hürriyet’ten Gülistan Alagöz’ün haberine göre, fiyat düşüşleri kentsel dönüşüm etkisiyle yoğun inşaat çalışmaları yapılan yerlerde ve lüks konut bölgelerinde görülüyor. Birkaç yıl öncesinde kiralık ev bulunamayan yerlerde şimdi evler boş kalırken uzmanlar fiyatlardaki düşüşü 2 nedene bağlıyor.

Buna göre, birinci neden kentsel dönüşüm başlayınca insanlar evlerini bırakıp geçici evler kiralayan vatandaşların tırmandırdığı talebin bu sıralar gerilemesi. Çünkü bu günlerde evleri tamamlanan vatandaşlar, kiralık evler boşalırken müteahhidin payına düşen evler de piyasaya çıktı. Yüzlerce projenin aynı anda bitmesi, talebin üstünde bir arz yarattı.

Suni artışlar vardı

Fiyat düşüşündeki ikinci neden ise suni artışlar gösterdi. Yani gereğinden fazla fiyata satışa çıkarılan konutlar, satış sıkıntı yaşanınca makul fiyatlara çekildi. Öte yandan finansman sorunu çeken orta ve küçük ölçekli firmalar da fiyat düşürdü. Markalı konut projeleri üreten firmalar ise indirim ve uzun vadelerle önünü açmaya çalışıyor.

Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Ömer Faruk Çelik konut pazarında arz talep dengesinin bozulduğuna dikkat çekedek özellikle Fikirtepe, Bağdat Caddesi gibi yerlerde arz talep dengesine bakılmaksızın fütursuzca üretim yapıldığını vurguladı. Arz fazlası konutlarını satamayan müteahhitlerin fiyatlarını geri çekmek zorunda kaldığını anlatan Çelik, burada asıl sorunun yapılan iş modelinde olduğunu kaydetti.

Kadıköy’de 2 yılda 2 bin ruhsat alındı

Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Melih Tavukçuoğlu da Anadolu yakasında fiyatını yüzde 35 düşüren müteahhit bulunduğunu belirterek Avrupa yakasına kıyasla Anadolu yakasında fiyat düşüşlerinin daha etkili olduğunu ifade etti. Anadolu yakasında orta ve küçük ölçekli birçok firmanın dönüşüme girdiğini anlatan Tavukçuoğlu, sadece Kadıköy’de 2 yılda 2 bin ruhsat alındığını ve bunun en az 10 bin yeni ev anlamına geldiğini söyledi. Son aylarda yaşanan gelişmeler ve ekonomik durumun talebi düşürdüğünü de vurgulayan Tavukçuoğlu, “Kadıköy’ün geneli, Sancaktepe, Ataşehir’in bir bölümü, Kartal ve Maltepe’da düşüşler var. Kimi yerde yüzde 5 kiminde yüzde 35” dedi.

Hem satış hem kira fiyatları düşüyor

Bağdat Caddesi’nde faaliyet gösteren Remax Türkiye ofisi sahibi Savaş Kurtbaş ise peş peşe biten projelerdeki evlerin aynı anda piyasaya çıktığını belirterek “Geçen yıl 150 metrekare bir evi çok rahat 5 bin liraya kiraya verirdik şimdi 3 bin 500 lira ve ev boş. Geçen yıl metrekare fiyatı 5 bin dolar olan ev şimdi 3 bin 500- 4 bin dolar. Bölge genelinde hem satış hem kirada yüzde 20-25 düşüş var” açıklamasında bulundu.
Era Gayrimenkul Türkiye Genel Koordinatörü Mustafa Baygan da hatalı fiyatlandırma yapan müteahhitlerin bugün sorun yaşadığını, bölge bazında ciddi şişmeler olduğunu öne sürdü. Fiyatların bu sebeple törpülendiğini anlatan Baygan, “ Bağdat Caddesi’nde geçen yıl 3+1 bir yeni ev için 2 milyon dolar diyen bugün 1.5 milyon TL diyor. Doğu fiyatla çıkan projelerde satış sorunu yok” şeklinde konuştu.

Lüks konutlarda sorun var

İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa ise İstanbul genelinde kiraların düştüğüne dikkat çekerek tüm emlak ofislerinin elinde kiracı bekleyen evler bulunduğunu anlattı. Geçtiğimiz yıllarda hem dönüşüm hem de Suriyelilerin etkisi ile ciddi bir talep olduğunu ifade eden Aşa, şimdilerde hem talebin düştüğünü hem de arzın arttığını, kira rakamlarının yüzde 20-25 düştüğünü söyledi. Satışta ise lüks konutlarda sorun olduğunu kaydeden Aşa, alt ve orta gelirli için konut ihtiyacının sürdüğünü dile getirdi. Merkezi lokasyonda milyon dolarlar bulan evlerin anlaşılablir olduğunu, ancak şehrin dışındaki ilçelerde de evlerin metrekare fiyatının 4-5 bini bulduğunu söyleyen Aşa, “İnsanlar işine 2 saat uzakta yaşayıp bu fiyatı ödemek istemiyor. Son aylarda satışlar düşünce inşaat şirketleri ciddi kampanyalara başladı” dedi.

EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı da İstanbul’da yüzde 18’i bulan fiyat düşüşü olduğunu söyledi. Bazı bölgelerde fiyatların şiştiğini, arz talep makasının da açıldığını anlatan Yazıcı, “Özellikle 1 milyon lira üstü evlerde problem ciddi. Ama erişilebilir konutta sorun yok” dedi.

Bahçeşehir ve Basın Ekspres’te de durum farklı değil

Coldwell Banker Broker’ı Burak Özmutafoğlu da sorunun lüks konutta olduğunu düşünenler cephesinde yer alıyor. Bahçeşehir bölgesinde faaliyet gösteren Burak Özmutafoğlu, bölgede milyonluk villa tipi konutlarda yüzde 10’luk bir fiyat gerilemesi olduğunu ifade ediyor. Kira piyasasının da arz fazlası nedeniyle kötü olduğunu ifade eden Burak Özmutafoğlu “Sadece Kiptaş bölgede 4 bin ev yaptı ve bunların büyük kısmını satmak ya da kiralamak için yatırımcı grup aldı. Şimdi o evler müşteri bekliyor. Kiralar için yüzde 20’lik düşüşten bahsetmek mümkün” diye konuştu.

Altın Emlak Broker’ı Mehmet Tatar ise sanayi ve fabrika binalarının rezidanslara dönüştüğü Basın Ekspres ve Güneşli bölgesinde de benzer bir tablo olduğunu belirterek “Markalı büyük projeler var ve onlarda fiyat düşmüyor. Ama tek, 2 blok yapan firmalarda durum farklı. 3 ay önce evine 420 bin isteyen şimdi 360 bine razı. Yine bir dükkan kirası için 45 bin isteyen müşterim 30 bine düştü. Fiyatlar olması gerek yere geldi çünkü fazla şişmişti. Kriz fiyatları terbiye etti” açıklamasında bulundu.