Beyoğlu’ndaki tarihi Afrika Han, otel oluyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Yıllardan beri satılması ve otel olması ile gündemde yer alan Afrika Han, yeni bir geleceğe yelken açıyor. İstanbul Beyoğlu Katip Mustafa Çelebi Mahallesi’ndeki Afrika Han, tapuda 466 ada, 8 parselde kayıtlı görünüyor. Ayhan Işık Sokak No:6/4’te yer alan Han, 1093 metrekarelik arsa üzerinde 8 bin 762 metrekare kullanım alanına sahip bulunuyor. Restorasyon masrafı 41 milyon 181 bin 400 lira hesaplanan otel tamamlandığında 168 odada 336 yatak kapasitesi ve 100 kişilik restoran ile hizmet verecek. Tesisin restorasyon aşamasında 60 personel, işletme aşamasında ise ortalama 40 personel çalışacak.

Hissedarları kimler?

Afrikahan İnşaat Adi Ortaklığı’nın tarafları ve hisse oranları şöyle dağıldı:

1. Venue International Gayrimenkul Yatırım (Hissesi : 51/100)
2. Afrikahan Turizm Otelcilik (Hissesi : 30/100)
3. YVZ Kağıt Gıda İnşaat Sanayi (Hissesi : 19/100)

Afrika Han Otel’in restorasyonu esnasında yapılan açıklamalara göre kaplamalar sökülerek ara bölmeler kaldırılacak. Buna ilaveten binada yapılacak güçlendirme işlemleri amacıyla temel kazısı yapılacak. Gerekli kaldırma ve güçlendirme çalışmalarından sonra yapının restorasyon işlemleri tamamlanacak. Planlanan otel yapısı; bodrum kat, zemin kat, 1. kat, 2. kat, 3. kat, 4. kat, 5. kat, 6. kat, 7. kat ve teras katından oluşacak.
Hanın otel olarak 2023 Haziran’da işletmeye geçeceği hedefleniyor.

emlaknews.com.tr

Afrika Han’ın tarihçesi

Afrika Hanı bugün ziyaret edilemeyecek durumda. 2006 yılında Caffe Nero’yu Türkiye’ye getiren Işık Keçeci Aşur ve eşi Mustafa Aşur tarafından satın alındı. Kapıları zincirlenen Afrika Hanı’nın restorasyon sürecinden sonra otel ya da alışveriş merkezi olması planlanıyor.

Yunanca’da “karşı yaka” anlamına gelen Pera bölgesinde yerleşim 16. yüzyılda yabancı elçiliklerin keşfiyle yoğunlaştı. Bölgeye ilk yerleşim iznini alan Fransızlar Pera’yı oluşturan dört yoldan “İstiklal Caddesi” üzerinde elçilik binalarını kurmaya başladı. Fransızların keşfinden sonra öteki yabancı elçilikler de zamanla bölgeye yerleşmeye başladı.

Rus Sarayı, Venedik Sarayı, Hollanda Sarayı, İsviçre Sarayı, Prusya, İngiliz ve Amerika Elçilik binaları Pera’ya yapılmış. Pera bölgesinde elçiliklerle birlikte başlayan yoğunlaşma beraberinde yapılaşmayı da getirdi. 18. ve 19. yüzyılda batılı devletlerle siyasi ve kültürel ilişkilerin kurulması bölgenin kalkınmasını hızlandırdı.

Tanzimat Fermanı’yla azınlıklar elde ettikleri hakları genişleterek bölgeye binalar yapıp köklü bir yerleşimi başlattı. 1856 yılında Islahat Fermanı’nın ilanıyla birlikte, azınlıkların hakları genişleyip devletin kadrolarında, orduda, resmi kurumlarda istedikleri mevkiye yükselmeleri sağlandı. Ağırlıklı olarak Rum nüfusu barındıran bölgede Ermeniler, Museviler ve Türkler de yerleşime dahil oldu.

Bölge adının Pera’dan Beyoğlu’na dönüşmesini Venedik balyosu Andrea Gritti’ye borçlu. 16. yüzyılda bölgeye gelen zengin tüccar Andrea Gritti buraya büyük bir konak yaptırdı. Büyük oğlu Alvise babası gibi ticaretle uğraşıp konağı her yerden görülebilecek kadar büyüttü. Alvise Gritti aynı zamanda makbul ve maktul Sadrazam İbrahim Paşa’yla sık sık görüşüp devletin dış politikalarına yoğunlaşmış. Bölgeye adını veren Gritti Ailesi artık çok bilinmese de büyük Beyoğlu konağının kalıntılarının Defterdar Yokuşu’nda olduğu biliniyor. Bölgeye yerleşimin başlamasıyla birlikte cadde üzerinde yapım faaliyetlerine de hız verildi.

1870 yılındaki büyük Pera yangınından sonra kâgir malzeme bırakıldı, taş ve demir döküm kullanıldı. İtalya’dan göçen işçiler, kalfalar ve mimarlar, Beyoğlu’ndaki yapıların inşa sürecinde çalıştı. İstiklal Caddesi, Asmalımescit Sokağı, Kumbaracı Yokuşu gibi yerlerde cephe tasarımlarına büyük önem verildi. Sadece cadde üzerindeki binalar değil, ara ve arka sokaklardaki yapılar da dönemin üslubunu yansıtır. Beyoğlu’nun sivil yapıları arasında hanlar büyük önem taşır. Ticari yapılar olarak inşa edilseler de sokağın dokusuna uyum sağlayan, işlevselliği kadar görkemiyle de ön plana çıkan hanlar bölge esnafının kurtarıcısı olmuş.

19. yüzyıl başında inşa edildi

Günümüzde hâlâ kullanılan yapılardan çoğu 19. yüzyılda inşa edildi. 1. Abdülhamit’in mabeyincilerinden Sarıcazadeler ailesine mensup Ragıp Paşa Beyoğlu’nda markalaşmış birçok yapı inşa ettirdi: Rebul Eczanesi, Abdullah Efendi Lokantası ve Osmanlı’nın yayıldığı üç kıtaya ismini veren Rumeli, Anadolu ve Afrika Hanları. Ragıp Paşa tarafından yüzyılın sonlarına doğru inşa ettirilen Afrika Hanı üç bloktan oluşuyor.

Büyükparmakkapı Sokak ile Küçükparmakkapı Sokak arasında geçit görevi gören han, eklektik mimarinin iyi örneklerinden. Dört kapısı olan hanın 95 kadar küçük dairesi var. Bu daireler günümüz stüdyo dairelerinin erken örnekleri sayılabilir. Afrika Hanı bugün ziyaret edilemeyecek durumda. 2006 yılında Caffe Nero’yu Türkiye’ye getiren Işık Keçeci Aşur ve eşi Mustafa Aşur tarafından satın alındı. Kapıları zincirlenen Afrika Hanı’nın restorasyon sürecinden sonra otel ya da alışveriş merkezi olması planlanıyor.

Derya Önel

Afrika Han’ı tanıyalım

Beyoğlu, İstiklal Caddesi, Büyük parmak kapı Sokak, No.13’te bulunan pasaj, 1905 yılında Ragıp Sarıca tarafından yaptırılmıştır. Büyükparmakkapı ile Küçükparmakkapı Sokaklarını birbirine bağlayan han, dört bloktan meydana gelip artı şeklinde bir avlu etrafına inşa edilmiştir. Zamanın çok ilerisine bir anlayışla daire planları 50 metrekare olarak tasarlanmış ve günümüzün stüdyo daire anlayışının ilk temsilcisi olmuştur.

Han, klasik düzende olmayıp 1070 metrekarelik taban alanına sahiptir. Yapı dört bloktan olup dört girişi bulunmaktadır. Bina, bodrum ve zemin kat olmak üzere toplam sekiz katlıdır (Akıncı, 2018). Sade bir cepheye sahip olan yedi katlı, 60 daireli Afrika Pasajı, aslında iki sokak arasında kalan bir handır. Bunlar bugünkü stüdyo tipi daireler olup her biri 50 metrekaredir.

1920 yılında yapılan bir sayımda bu handa 34 Rum, 11 Levanten, 7 Ermeni, 3 Musevi ve 2 Müslüman aile ikamet ettiği görülmüştür. Hanın Beyoğlu Caddesi’ne cephesi yoktur. Yapıldığı dönemde bu çevrenin ileri gelen aileleri burada yaşamaktaymış.

Yapının eklektik bir üslubu vardır. Büyükparmakkapı Sokağı’na bakan cephesi ise daha gösterişli inşa edilmiştir. Yapının iki yanında son kata kadar çıkan konsollar bulunmaktadır. Ara kısımda ise her katta dört açık balkon görülmektedir. Yapının birinci katında yuvarlak kemerli pencereler dikdörtgen tarzındadır. Konsollar üzerine yerleşmiş çıkmalarda, taş işçiliği göze çarpmaktadır. Alt kısmında ise yirmi tane dükkan bulunmaktadır (Akıncı,2018).

Beyoğlu ve çevresinin kimlik değiştirmesi ile önemli aileler buradan göçmüşlerdir. O dönemde önemli ayakkabıcılar Garbis ve Onnik Papazyan, Kuaför Dimitri ve Matbaacı Karyan’a ait dükkanlar, hanın üst katında ofisler, alt katında ise büfe, tekel bayi gibi işletilmiştir. Günümüzde yapının restorasyon çalışmaları devam etmektedir.

Yapının künyesi

Katip Mustafa Çelebi Mahallesi, Küçük Parmak Sokak no: 10
Pafta: 23
Ada: 466
Parsel: 8
İnşaat Sınıfı: 2.Sınıf
İnşaat Türü: Yığma Bina
Kullanım Türü: Boş Bina
Yapım Yılı: 1905
İlk Kullanım: Konut
Yapının Mimarı: August Jasmund
Geçmiş Kullanımı: Konut, dükkan, kuaför, matbaacı.
Son Kullanımı: Otel olarak restore edilmektedir.
Mimari Özellikleri:
Konsol kullanımı,
Gösterişli cepheli ve dikdörtgen pencereler
Üstü açık bir plan düzeni
Uslüp: Eklektik