Pandemiyle birlikte evlere kapanan insanlar için konut projelerinde yeşil alanların, balkonların önemi daha da arttı. Yakın zamana kadar Fransız balkon olarak tabir edilen küçük balkon tipinde mimari çözümler popülerken, karantina dönemi evdeki balkonun değerini hatırlattı.
Bu süreçte sosyal mesafenin korunup açık havada dolaşılabilen, alışveriş ihtiyacının en az temasla karşılanmasını sağlayan projeler ile bu imkanları sunan bölgeler yüzde 40’lara varan oranlarda prim yaptı. Bu süreçte tüketicinin barınmadan sosyalleşmeye ve alışverişe kadar tüm taleplerini aynı ortamda sunan ‘açık cadde’ konsepti trend oldu.
Sigara yasakları ile AVM’lerde uygulanmaya başlanan açık cadde konsepti, son birkaç yıldır konut projelerinde de uygulanıyor. Açık cadde konseptli projelerin satış hızları artarken, alışveriş merkezlerinde de açık cadde projelerinde artış söz konusu.
Tahincioğlu’ndan Özyurtlar Holding’e kadar her segmentte markalı konut üreticileri bu konsepti içeren projeler geliştiriyor. Alışveriş merkezlerinde de bu trendin öncülüğünü Kanyon projesi ile Eczacıbaşı yapmıştı. Daha sonra Zorlu Center’dan Arena Park’a kadar farklı yatırımlar da ardı arkasına hayat buldu. Karma projelerin giderek küçülmeye başlamasına rağmen, Zeytinburnu sahilinde yükselen Büyükyalı projesi, Esenyurt’ta N Cadde gibi bu konsepti içeren projeler İstanbul’un çeşitli semtlerinde hayat buluyor. Pasifik İnşaat’ın Emlak Konut GYO ortaklığında gerçekleştirdiği Merkez Ankara Projesi de bu konseptin başkentteki uygulamalarından biri oluyor.
1- Ev, iş, alışveriş ve sosyalleşmeyi aynı ortamda buluşturuyor.
2- Sosyal mesafeyi korumada endişeye kapılmadan alışveriş yapma ve sosyalleşme imkânı sunuyor.
3- Pandemiden en çok hasar alan perakende, yeme- içme gibi sektörleri besliyor.
AE Mimarlık Yönetim Kurulu Başkanı Mimar Ahmet Erkurtoğlu, pandemi ile birlikte cadde konseptli projelerin öne çıktığını, bu trendin önümüzdeki dönemde devam etmesini beklediklerini söylüyor. Erkurtoğlu, “Sosyal mesafeye olanak sağlayan açık cadde konsepti, bir AVM’nin içinde güven içerisinde dolaşılmasına rağmen sokakta dolaşıyor hissiyatını veriyor. Her şeyden önce kendinizi kapana kısılmadan özgür bir ortamda hissettirmesi önemli” diyor. Erkurtoğlu, uzmanların koronadan sonra yeni salgınlarla da karşı karşıya kalabileceğimize işaret ettiğine vurgu yaparak, bu nedenle açık cadde konseptinin yerleşik bir hal alacağını öne sürüyor.
Tahincioğlu Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Tahincioğlu da pandemide ev, ofis ve alışveriş alanını bir arada sunan açık cadde konseptli karma projelerin bir adım öne geçtiğini söylüyor. Tahincioğlu, cadde mağazacılığı konseptine ilgiyi Palladium Cadde Küçükyalı’daki mağazaların satışında deneyimlediklerini, birinci faz mağazaların satışa çıktığı ilk gün büyük ilgi gördüğünü ve kısa sürede satışların tamamlandığını belirtiyor.
Tahincioğlu, “Açık cadde benzeri konseptler yeni dönemde de yoğun talep görecek. Böyle konseptlerde ne sunduğunuz çok önemli. Tüm ihtiyaçların giderilebileceği açık alanlar tüketici için her zaman cazip oluyor. Bu konsept, dışarı çıkma ve alışveriş merkezine gitme zorunluluğunu ortadan kaldırarak, değişen yaşam biçimleri ve ihtiyaçlarına yanıt verecek.” diye konuşuyor.
Bu süreçte açık cadde mağaza konseptiyle tasarlanan alışveriş alanlarına sahip projeler de dikkat çekmeye başladı. Öyle ki bu konsept, satın alma kararında bir kriter haline geldi. Açık cadde konseptli projeler geliştiren şirketlerden biri de Özyurtlar Holding.
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt, cadde mağaza konseptinin projelerinde talebe artı yönlü yansıdığını söylüyor. Bu konseptin bugünün ve geleceğin projelerini nitelikli hale getiren bir argüman olarak karşımıza çıktığına dikkat çeken Özyurt, sektör oyuncularının da yeni projelerini bu çizgide olgunlaştıracaklarını vurguluyor.
Özyurt, “Pandemi öncesinde de açık cadde konseptine ilgi yoğundu. Açık mağaza konsepti sunan AVM’lerin de sayısı artıyordu. Sadece konutta değil AVM’lerde de bu konseptin ağırlığı hissedilecek. Bu konsept, endişeye kapılmadan alışveriş yapma ve sosyalleşme olanağı sunuyor. Bu olanağı sunan projeler talepte önü çektiği gibi pandemiden en çok hasar gören perakende, yeme-içme gibi sektörleri de besliyor.” şeklinde konuşuyor.
Pandemi döneminde işten barınmaya ve eğitime kadar yaşamın tüm unsurlarının eve taşınması konutta beklentileri revize etti. Uzaktan çalışmanın yaygınlaşması ile birlikte insanlar için kent merkezinde apartmanlarda sıkışıp kalmak anlamsızlaştı.
Geniş balkona ya da bahçeye sahip olan, yeşil alanı bol, sosyal donatı alanları zengin, sosyal mesafe kurallarını gözeterek alışveriş olanakları sunan projeler tercih edilir hale geldi. Projelerinin sahip olduğu cadde mağazası konseptinin talep artışını sağladığına dikkat çeken İnsay Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İhsan Çulhalık ise “Bu konsept, hemen her dairede bir balkonun ve depolama alanının yer alması gibi unsurlarla birlikte, projemizi daha yüksek bir katma değer sunan proje haline getirdi” diyor.
Çulhalık, konutta pandemi ile oluşan izole yaşam trendinin yeni konut yatırımlarına yön vereceğini, açık cadde konseptinin yeni projeler için farklı ilhamlar yaratacağını vurguluyor. Yeni yatırımcılar için ana kıstasın yüksek katma değer ve izole yaşam olacağını kaydeden Çulhalık, “Cadde mağazası konseptini de bu bağlamda değerlendirebiliriz. Bu konsept, sadece konut projelerinde değil perakende sektöründe de trend olacak. Yeni dönemin konut projeleriyle birlikte alışveriş merkezi yatırımlarında bu konsept söz sahibi olacak” diye konuşuyor.
Levent Gökmen Demirciler – Ekonomist
Türkiye’de şubatta 81 bin 222 konut satıldı