Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) reform çalışmaları sürüyor. Çalışma henüz ham aşamada ancak Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın Yeni Ekonomi Programı’nda açıkladığı reform çalışmalarını yürüten danışman ekibi aynı zamanda Türkiye Sigorta Birliği’nden de destek alıyor. Tabii ki emeklilik şirketleri de yeni model arayışlarını sürdürüyor. Edinilen bilgilere göre son öneri olarak sunulan sistem Avustralya modeli. Bu modeli emeklilik şirketlerinin daha fazla istediği bu konuda çalışmayı derinleştirdikleri ifade ediliyor. Avustralya modeli emekli olana kadar sistemden çıkışı yasaklıyor. Yani eğer üzerinde çalışılan model kabul görürse şimdiye kadar çalışanların otomatik olarak sisteme kaydedildiği Otomatik Katılım da denilen Otomatik BES çalışanların emekliliğine kadar sürecek. Bu süre bazında çalışan sistemden çıkamayacak.
Tabi iki ölüm gibi mücbir sebepler bu süreci bitirecek. Sistemden çıkış için diğer bir neden de Avustralya’da olduğu gibi çalışanın ilk ev sahibi olunması. Birikimler ev sahibi olunduğunda bozulabilecek. Üstelik yüzde 25’lik devlet katkısı da ev için ödenecek. Evin peşinatının yüzde 25’i devlet tarafından sağlanmış olacak. Sistemin en önemli avantajlarından birisi bu olacak. Konu ile ilgili TOKİ ile çalışmalar yapılması planlanıyor. TOKİ’nin çalışanlara özel konut üretip sistemden çıkılması halinde yüzde 25 devlet katkısı ile birlikte birikimin önce peşinata kullanılıp ardından çalışanların evinin bitirilerek geri kalan tutarın taksitler halinde ödenmesi planlanıyor.
Ancak şu anda otomatik olan BES’in bu şekilde mecburi kılınması halinde Gönüllü BES’te hesabı olan çalışanları da kapsaması gerekecek. Gönüllü BES tarafında fonlar çeşitli olduğu için çalışanların BES’inde de fonlar çeşitlenecek. İsteyen altın fonunu, isteyen döviz isteyen hisse senedine yatırım yapan fonu seçecek. Çalışmayanların BES’i ise olduğu gibi devam edecek. Aynı şekilde işveren katkılı fonlar da emekli olana kadar sürecek ancak bu fonlarda bulunan çalışanlara bir daha BES yapılmayacak, mevcut BES’leri devam edecek. İşten çıkan veya çıkarılanların ise hesaplarının çalışma süresince dondurulacağı tabii ki fonda biriken parasının ise işlemeye devam edeceği belirtiliyor.
Rahim Ak/Habertürk
İlk evini alana BES’ten çıkış izni