Yatırım Ortamı İyileştirme Koordinasyon Kurulu’nun (YOİKK) 2017-2018 Dönemi çalışmaları kapsamında inşaat ve tapu konularında hayata geçirdiği reformlar ve uygulamalar, TOBB’un ev sahipliğinde Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ’ın da katılımıyla düzenlenen “Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Reformları Çalıştayları” toplantısında ele alındı.
Çalıştayın maksadının, Türkiye’de iş yapma kolaylığını geliştirirken, gerek büyükşehir gerekse diğer belediyelerin bu sürece verecekleri katkı ile alakalı olduğunu ifade eden Akdağ, belediyelerin bu katkıyı vermesi anlamında gerekli mevzuat düzenlemelerinin yapıldığını anlattı.
Türkiye’de yatırım ortamını iyileştirmek ya da iş yapmayı daha kolay hale getirmek için Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu kurulduğunu belirten Akdağ, sözlerine şöyle devam etti:
“Bu anlamda Türkiye, Dünya Bankası’nın endeksine göre 60. sırada. Geçtiğimiz yıl toplantılara başladığımızda, önce kendi çalışma usulümüzde bir reform yapma ihtiyacı hissettik. Şöyle çalışıyordu mekanizma; TOBB’un organizasyonunda TİM, TÜSİAD, YASED, MÜSİAD, ilgili özel sektör kuruluşlarımız bir araya geliyor adeta hükümete, Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Sekreteryası’na bir sipariş listesi hazırlıyorlardı. Bu sipariş listesi, teknisyenler tarafından çalışılıyor. Ekonomi Bakanlığı Müsteşarlığı’nda geliştiriliyor ve bakanlarımızla, özel sektörümüzün temsilcileriyle TOBB Başkanı başta olmak üzere kararlar alıyorduk. Ama benim, Sağlıkta Dönüşüm Programı’nı gerçekleştirirken de tespit ettiğim bir husus var. Eğer reform ya da dönüşüm mekanizmasını böylesine alttan bina ederek üste kadar çıkarır ve üstte bir karar verme şeklinde süreci geliştirirseniz maalesef süreç istendiği gibi yürümüyor.”
“Asansör mekanizması” diye tabir ettiği bir uygulamayı hayata geçirdiklerini anlatan Akdağ, “Teknisyenlerimizin yaptığı çalışmaları, bir-iki aşamada değil, belki 10-20 aşamada bir araya gelip değerlendirip, karşılıklı geri bildirimlerle çok daha iyi yol alabileceğimizi biliyoruz.” dedi.
Bütün bu meselelerle iki ana amaçlarının bulunduğunu belirten Akdağ, “Birincisi Türkiye’deki yatırımcıların işlerini kolaylaştırarak yatırıma teşvik etmek. Yurt dışından yabancı yatırımcı çekmek ve böylece aslında bu her iki amacın da odaklandığı nokta istihdamı artırmak, gençlerimize yeni iş alanları açmak.” diye konuştu.
Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ, “Önümüze bir hedef koyduk. Madem 60. sıralardayız, aşağı yukarı 10 senedir o sıralardayız. Biz bunu 2018’in sonunda hazırlanacak raporda en az 30. sıraya getirelim. 2019’da da 20. sıraya getirelim.” dedi.
İnşaat ile ilgili işlemlerin, kolaylaştırılabilecek işler olduğunu dile getiren Akdağ, sözlerine şöyle devam etti:
“SGK’nin ve Maliye’nin çevrimiçi olarak bilgileri göndermesi şu anda mümkün. İş belediyelerimize kalıyor. Belediye başkanlarımız bir an önce kendi belediyeniz tarafındaki yazılım işini, hemen buna adapte etmeniz lazım. Bunun için ağır yazılımlara gerek yok. Belediyelerin bilgi işlem daireleri küçük bir modül ekleyecekler.
Birtakım şirketler doğrudan kendi binalarını da yapıyorlar. Sonuçta bir inşaat şirketiyle birlikte yapsalar da onların sürate ihtiyacı var. Belediyeye gideceğim, oradan Sosyal Güvenlik Kurumu’na gideceğim, Maliye’ye gideceğim, tapuya gideceğim. Bunların hepsini şu anda kaldırmış durumdayız. Bunları bitirdik, bir inşaat izni aldık. Ondan sonra şantiyemi kuracağım, bir daha SGK’ye gitmem lazım. Niye? İş yeri kaydı oluşturmak için. Bunları da ortadan kaldırıyoruz, hepsini elektronik ortamda yapma imkanı var.”
Belediye başkanlarına seslenen Akdağ, “Geldiğimiz noktada, inşaat izinleri, inşaat iskanları konusuyla alakalı belediye başkanlarımızın liderliği çok önemli. Bu meseleye sizler odaklanırsanız, uygulamada gerekli hususları 15 gün içinde gerçekleştirebileceğimizi biliyorum.” diye konuştu.
Recep Akdağ’ın yatırım ortamından sorumlu olmasından bugüne himayelerinde bin saati aşkın bir çalışma yürüttüklerini, 100’den fazla maddeden oluşan 2 yatırım ortamı kanununun TBMM’den geçtiğini dile getiren Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da, bugünkü konularının inşaat ve tapu süreçlerinde yapılan reformlar olduğunu söyledi.
Türkiye’nin inşaat sektöründe muazzam bir birikimi olduğunu, Sibirya’dan Fas’a her bölgede Türk müteahhitlerin bulunduğunu aktaran Hisarcıklıoğlu, en büyük 250 müteahhitlik şirketi arasında 46 firma ile Türkiye’nin Çin’den sonra ikinci sırada yer aldığını aktardı.
Hisarcıklıoğlu, bu firmaların 2016’da yurt dışında 25,6 milyar dolar gelir elde ettiğini, bunun cari açığı azaltması açısından çok önemli olduğunu söyledi. İnşaat sektörü’nün 200 alt sektörü beslediğini, Türkiye’nin lokomotif sektörlerin başında yer aldığını dile getiren Hisarcıklıoğlu, sektörün 2017’de toplam istihdamın yüzde 7,9’unu oluşturduğu bilgisini verdi.
Hisarcıklıoğlu, geçen yıl 1,3 milyon daire için yapı ruhsatı alındığını belirterek şöyle devam etti:
“Yapılan bu reform öncesinde, Dünya Bankası’nın özel sektör eliyle yaptığı anketlere göre Türkiye’de inşaat izni almak için 18 prosedür vardı. Bu 18 prosedürün 12’si belediyelerin çeşitli birimlerindeki işleri kapsıyordu. Bakanlıklarımız, belediyelerimiz ve Dünya Bankası ile çalışarak bunları nasıl birleştirebiliriz, bu süreçleri nasıl kısaltabiliriz diye baktık.”
Hisarcıklıoğlu, bu reformların uygulamaya yansıması Türkiye’nin İş Yapma Kolaylığı Endeksi Raporu’nun inşaat izinleri başlığında ilk 20’ye girmeyi hedeflediklerini vurguladı.
İnşaat sektörünün kapı kapı dolaşmaktan kurtulacağını, enerji kaybının önleneceğini dile getiren Hisarcıklıoğlu, TOBB olarak bu sürece son 6 ayda katkı sağlamaktan büyük bir memnuniyet duyduklarını bildirdi.
Dünya Bankası Türkiye Direktörü Johannes Zutt ise yatırım ortamının iyileştirilmesi için Türk hükümetinin son birkaç aydır inanılmaz bir reform çabası gösterdiğini söyledi ve ekledi: “Sayın Recep Akdağ ile ekim ayında ilk toplantımızı yaptık, olumlu değişiklikler yapıldı. Çok az hükümet bu kadar kısa sürede bunları başarabilir.”
Zutt, reformların özel sektörde uygulanmadıkça yarım kalacağını vurgulayarak, TOBB’un bu süreçte görev alarak özel sektörü mobilize ettiğini kaydetti.
Reform sürecinde Dünya Bankası’nın teknik ortak olduğunu belirten Zutt, şunları kaydetti: “Bütün bu değişiklikler hem yerel hem yabancı girişimcilerin iş yapabilmelerini kolaylaştırmak için yapılıyor. Yönetmelikler daha verimli, daha şeffaf ve şirket dostu hale getiriliyor. Bürokrasi azaltılıyor, KOBİ’ler için teşvikler veriliyor. Çalışmalarımız gösteriyor ki; Türkiye’de büyümenin motoru KOBİ’ler. Yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik reformlar, iş dünyası tarafından çok olumlu karşılanacak.”
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal da Türk müteahhitlerinin dünyada ikinci sırada yer alırken, Türkiye’de inşaat ruhsatlarının çok geç veriliyor olmasının kendilerini üzdüğünü söyledi.
Burada yapılması gereken somut şeylerin bulunduğunu dile getiren Uysal, daha önce inşaat ruhsatı için alınması gereken 18 işlemden 12’sinin belediyeler üzerinden yapıldığını aktardı.
Uysal, kendilerine gelen genelgeyle inşaat ruhsatı izinlerinin alınması için belediyelerin yaptığı 12 işlemin 5’e düşürüldüğünü anlatarak, “Bu 12 işlemin 5’e düşürülmesi uygulaması başladı. Şu anda bakanlığımızın bize yaptığı 12 işlemin 5’e düşürülmesi konusunda önemli bir sıkıntı yok ve büyük ölçüde uygulamaya geçmiş durumda.” dedi.
İnşaat ve tapuya yeni düzenlemeler geliyor