NG Araştırma’nın yürüttüğü çalışma 26 Kasım – 15 Aralık 2019 tarihleri arasında www.benderimki.com online kamuoyu araştırması platformunda yapıldı. 15 yaş üzeri ve İstanbul genelinde 2160 kişinin katılımı ile gerçekleştirilen araştırmadan çıkan sonuçlar şöyle:
Depremin yaşandığı andan itibaren özellikle medya kanalları başta olmak üzere tüm uzmanlar, bu konuda ne gibi önlemler alınması gerektiğine dair açıklamalarda bulundu. Katılımcılara deprem anında yapılması gerekenler hakkında ne kadar bilgiye sahip oldukları sorulduğunda %46’sı televizyon/radyo gibi yayın organlarından uzmanları dinlediklerini, diğer %46’sı ise bu konu üzerinde araştırma yaptığını veya bir eğitime katıldığını belirtti. Bu konu hakkında yeterli bilgiye sahip olmayanların oranı ise %8. Sonuçlara göre medya kuruluşlarının halkı bilgilendirmedeki rolü ve etkinliği oldukça yüksek.
Araştırmaya katılan her 10 kişiden 4’ü evinin deprem yönetmeliğine uygun olduğunu düşünürken, 3’ü evinin depreme dayanıklı olmadığını düşünüyor. Kalan 10 kişiden 3’ü ise bu konu hakkında bir bilgiye sahip olmadığını söylüyor.
Araştırmaya katılanların yaklaşık yarısı deprem sigortasının bulunmadığını belirtti. Deprem sigortası yaptıran her 5 kişiden 2’si son 5 sene içerisinde, diğer 3’ü ise 5 yıldan daha uzun süredir sigorta yaptırdıklarını belirtti. Deprem sigortası bulunan katılımcıların yaklaşık yarısı deprem sonrası sigortadan yararlanmak için, geri kalan kesim ise fatura açtırma veya tapu işlemlerini gerçekleştirebilme gibi zorunluluklardan bu sigortayı yaptırdıklarını ifade etti.
Deprem anında kendini güvende hissettiği yerler sorulduğunda, araştırmaya katılanların %85’i açık hava alanlarında bulunmayı tercih etti. Geri kalan %15’lik kısım ise evlerinde güvende olduklarını düşünüyor.
Katılımcılara evlerinin yanında deprem sonrası toplanma alanı olup olmadığı sorulduğunda ise çarpıcı sonuçlar çıktı. Araştırmaya katılan her 10 kişiden 5’i evlerinin yakınında toplanma alanı olduğunu, 3’ü olmadığını belirtti. Her 10 kişiden 2 kişi ise bu konuda bilgisi olmadığını belirtti.
Bilindiği üzere deprem ne zaman başımıza geleceğini bilmediğimiz bir doğal afet. Bu nedenle katılımcılara, deprem yaşanmadan önce aldıkları önlemlerin listesi soruldu. Araştırmaya katılanların %45’i deprem çantası hazırladıklarını, %40’ı deprem anında evlerinde düşme olasılığı bulunan eşyaları sabitlediklerini, %41’i deprem ile ilgili detaylı araştırma yaptıklarını belirtirken, %20’si herhangi bir hazırlık yapmadığını söyledi.
Katılımcılara deprem çantalarının içerisinde mutlaka bulunması gereken ürünler sorulduğunda cevaplar şu şekilde oldu: ilk yardım malzemeleri (%90), el feneri (%89), kolay bozulmayacak yiyecekler (%83), düdük (%82) ve su (%82).
Hemen hemen herkesin dilinde olan ‘Büyük İstanbul Depremi’ cümlesinden yola çıkarak katılımcılara yaşadıkları yerin kaçıncı derece deprem bölgesi olduğu soruldu. Verilen cevaplara göre katılımcıların yarısı yaşadıkları yerin ne kadar güvenli olduğunu bilmiyor. Her 4 kişiden 1’i ise bulundukları bölgenin 1. derece deprem bölgesi olduğunu belirtirken, kalan kesim ise 2. veya 3. derece deprem bölgesinde yaşadığını belirtti.
Katılımcıların %15’i deprem olduğu anda binayı terk etmek gerektiğini düşünüyor. Fakat uzmanlar korkutan deprem anında bina içinde fazla hareket edilmemesini öneriyor ve depremin hemen ardından bina dışına çıkılması gerektiğini belirtiyorlar. Bu nedenle deprem anında bulunulan yerde güvenliği sağlamak öncelikli adım olmalı.
Araştırmada elde edilen veriler gösteriyor ki her 5 kişiden 1’i deprem sırasında cenin pozisyonu alarak depremin geçmesini beklemeyi düşünüyor. Bu yöntem DASK (Doğal Afet Sigortaları Kurumu) tarafından güvenli duruş pozisyonları arasında kabul ediliyor. Diğer taraftan her 3 kişiden 1’i sabit, dayanıklı ve büyük hacimli eşyaların yanına sığınarak hayat üçgeni oluşturmayı düşünüyor.
Araştırmanın sonuçlarına göre her 5 kişiden 3’ü deprem yaşama olasılığını kader olarak görüyor.
Bugüne kadar yaşadıkları en yüksek deprem şiddeti sorulduğunda her 3 kişiden 2’si 6 ve üzeri büyüklükte deprem yaşarken, diğer 1’i ise 4-6 aralığında deprem yaşadığını ifade etti.
Deprem öncesinde ve sonrasında yapılması gerekenleri detaylı öğrenmek için aşağıdaki linklere tıklayarak AFAD’ın resmî sitesine başvurulabilir.
https://www.afad.gov.tr/afad-uyariyor-deprem-icin-onlemlerinizi-alin
https://www.afad.gov.tr/deprem-oncesi-ani-ve-sonrasi-onlemini-al-guvende-kal
İstanbul’u korkutan deprem hakkında ne biliyoruz?