İstanbul’da mahallelerin nüfus, eğitim, sosyal ve sağlık imkanları hakkında sonuçlar elde etmek için İstanbul Üniversitesi İktisat Projesi tarafından Mahallem İstanbul Projesi hayata geçirildi. Başkanlığını Doç. Dr. Murat Şeker’in yürüttüğü projede 960 mahalle tek tek incelendi. Elde edilen ilk sonuçlara göre, nüfus yoğunluğu en yüksek olan mahalle Zeytinburnu’ndaki Yeşiltepe Mahallesi oldu. İstanbul ortalamasında 100 metrekareye 1,8 kişi düşerken bu rakam Yeşiltepe’de 9,6’ya çıktı.
Proje sonuçlarına göre İstanbul’da en yaşlı nüfusa sahip mahalleler 45 yaş üstüyle Kadıköy’ de yer alırken, en genç nüfusun olduğu mahalle ise Sultanbeyli’de. Kadıköy’e bağlı Caddebostan 45,9 yaş ortalaması ile İstanbul’un en yaşlı mahallesi oldu. Caddebostan’da yaşayanların yüzde 44’ü 55 yaşın üzerinde. Sultanbeyli’deki Orhangazi ise 25 yaş ortalamasıyla en genç mahalle olarak tespit edildi. Son 3 yılda en fazla nüfus artışının yaşandığı mahalleler Beylikdüzü’ündeki Adnan Kahveci, Küçükçekmece’deki Atakent ve Başakşehir’deki Kayabaşı mahalleleri oldu. Nüfusun azaldığı mahalleler de tespit edildi. Araştırmaya göre Kadıköy’deki Dumlupınar, Bostancı ve Merdivenköy Mahalleleri’nde nüfus hızla azaldı.
Projede Son 5 yılın eğitim verileri de incelendi. Sonuçlara göre yüksek lisans ve doktora mezunu kişilerin yani yüksek eğitimli nüfusu artan yerleşim yerleri Maltepe’de Zümrütevler, Küçükçekmece’de Atakent ve Beylikdüzü’ndeki Adnan Kahveci Mahalleleri oldu.
Kadıköy’deki Erenköy, Göztepe, Suadiye ve Fenerbahçe Mahalleleri’ndeki eğitimli nüfusunu kaybediyor.
En fazla boşanmanın yaşandığı mahalleler ise Kadıköy’de Osmanağa, Zühtüağa, Caferağa, Suadiye, Şişli’de Teşvikiye, Fatih’te ise Aksaray mahallerinde tespit edildi. Bu mahallelerde yaşayanların yüzde 10’undan fazlası boşanmış bireylerden oluşuyor.
İstanbul’da konut piyasasında en değerli mahalleler Sarıyer’de Yeniköy, Pınar ve Emirgan; Beşiktas’ta ise Arnavutköy, Bebek, Ulus, Etiler olarak sıralandı. Değer kazanan mahallerin sosyo ekonomik derecesi yüksek, kıyı şeridinde bulunan ve ulaşım ağlarına yakın semtler olduğu görüldü.
İstanbul’da aile sağlık merkezlerinde doktor başına günlük muayene sayısı 35. Ancak bazı mahallelerde bu ortalamanın 2 katının üzerinde muayne sayıları ortaya çıkıyor.Esenyurt’a bağlı Pınar Mahallesi’nde aile sağlık merkezinde bir doktor toplam 84 hastaya bakabililiyor. Beylikdüzü’ne bağlı Kavaklı Mahallesi’nde ise bu rakam 72. Avcılar’daki Cihangir Mahallesi’nde 71.
Araştırmaya göre 452 mahallenin 1,5 km yakınında raylı sistem ve metrobüs hattı bulunmuyor. 270 mahallede ise yürüme mesafesinde toplu ulaşıma erişebiliyor. Toplu ulaşım açısından en sorunlu mahalle Zeytinburnu ilçesine bağlı Maltepe. İkinci sırada ise Eyüp’e bağlı Topçular Mahallesi. Ulaşım açısından metrodan metrobüse, otobüsten minibüse kadar bir çok alternatifi sahip olan mahalle ise Fatih’e bağlı Aksaray…
Araştırmada en kalabalık mahalleler de tespit edildi. İstanbul ortalamasına göre 100 metrekareye 1,8 kişi düşüyor. Ancak bazı mahallelerde bu rakam neredeyse 8 kat artıyor. Nüfusun en yoğun olduğu mahalle Zeytinburnu’na bağlı Yeşiltepe’de ve 100 metrekareye düşen insan sayısı 9,6. Esenler’deki Fatih Mahallesi’nde bu rakam 9’a iniyor. Güngören’deki Mareşal Fevzi Çakmak Mahallesi’nde ise 8,8. Hane halkı sayısının 5’in üstünde olan mahallelere bakıldığında ise son dönemde kurulan ilçelere bağlı oldukları görülüyor. Bu mahalleler ise Arnavutköy’e bağlı Yunus Emre, Sultanbeyli’ye bağlı Orhangazi, Hamidiye ve Necip Fazıl Mahalleleri.
Eğitim endeksi kapsamında yapılan araştırmada ise nüfusu 20 binin üzerinde olan 17 mahallede ilkokul olmadığı saptandı. Küçükçekmece’deki Yeşilova, Esenler’deki Birlik ve Esenyurt’taki Süleymaniye Mahalleleri’nin nüfusu 20 bini geçmesine rağmen ilkokulları bulunmuyor. Derslik başına en fazla öğrenci düşen okullar incelendiğinde ise Esenyurt’a bağlı Çınar Mahallesi 52 ile birinci sırada yer alıyor. İkinci sırada yine Eseryurt’a bağlı Bağlarçeşme yer alıyor ve burada da derslik başına 50 öğrenci düşüyor. Üçüncü sırada Pendik’teki Çamlık Mahallesi (49) yer alıyor. Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı açısından rapor incelendiğinde ise Esenyurt bu konuda en mağdur ilçe olarak dikkat çekiyor. Esenyurt’a bağlı Çınar, Bağlarçeşme, Akevler, Balıkyolu, Pınar ve Üçevler’deki bir öğretmene ortalama 50 öğrenci düşüyor.
Vatan
İstanbul’un en yaşlı mahallesi Kadıköy’de