Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de elektrikli scooter sayısı her geçen gün artıyor. Bu araçların kullanımında paylaşımlı modeller büyük yer tutuyor.
Fakat, dünyanın önemli merkezlerinin aksine elektrikli scooterların Türkiye’de yasal düzenlemesinin olmaması, bir takım güvenlik sorunlarını da beraberinde getiriyor.
Söz konusu düzenlemenin detayları belli oldu. Buna göre elektrikli scooterların azami hızı saatte 18 km olacak, scooterlar otoyol, şehirler arası yollar ve azami hız sınırı 50 km/s üzerinde olan kara yollarında kullanılamayacak. Kask, dizlik, reflektör, ceket gibi koruyucu ekipman kullanımı teşvik edilecek ve birden fazla kişi elektrikli scooter kullanamayacak. TCDD de Çuf Çuf isimli scooterlar ile sektöre girmeye hazırlanıyor.
Bu doğrultuda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinasyonluğunda paylaşımlı elektrikli scooter firmaları ve ilgili kamu otoritelerinin katılımı ile Mikro Hareketlilik Ortak Akıl Toplantısı gerçekleştirildi.
Habertürk’ten Yiğitcan Yıldız’ın haberine göre toplantıda, elektrikli scooterların yasal düzenlemesi için esaslar belirlendi. Mevcut mevzuatlarda resmi tanımı olmayan elektrikli scooterları kimlerin kullanabileceği ve bu hizmeti vermek isteyenlerde ne gibi şartlar aranacağı masaya yatırıldı.
Dünyadaki toplam paylaşımlı elektrikli scooter sayısı 800 bin adedi bulurken, Türkiye’de ise bu sayı 35 bin adet olarak açıklanıyor. İstanbul, Ankara, İzmir, Eskişehir, Gaziantep, Yalova, Hatay, Bursa, Antalya, Mersin, Muğla, Kahramanmaraş ve Kocaeli Türkiye’de paylaşımlı elektrikli scooter kullanımının gerçekleştiği iller olarak öne çıkarken, Türkiye’de bugüne kadar yapılan toplam 10 milyon paylaşımlı elektrikli scooter yolculuğunda kat edilen mesafe 15 milyon kilometreyi buluyor.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun liderlik ettiği toplantıda açıklanan düzenlemenin öne çıkan başlıkları şu şekilde sıralandı;
1) Elektrikli scooterların azami hızı saatte 18 km olacak.
2) Bu araçlar, otoyol, şehirler arası yollar ve azami hız sınırı 50 km/s üzerinde olan kara yollarında kullanılamayacak.
3) Elektrikli scooter kullananlarda 18 yaş sınırı aranacak. 16-18 yaş aralığındakilere ise M ve A1 ehliyetine sahip olmak koşulu ile izin verilecek.
4) Birden fazla kişi elektrikli scooter kullanamayacak.
5) Bu araçlarda kişisel eşya haricinde eşya/yük taşınamayacak.
6) Bu araçların yayaları ve dezavantajlı grupları (engelli/yaşlı) tehlikeye sokmasına izin verilmeyecek.
7) Elektrikli scooterların toplu taşıma araçları ile entegre olacak şekilde kullanımı sağlanacak.
8) Kask, dizlik, reflektör, ceket gibi koruyucu ekipman kullanımı teşvik edilecek.
9) Elektrikli scooterların belirli bölgelere yığılmasının önüne geçilecek.
10) Kamu düzenini bozmayacak ve gürültü kirliliği oluşturmayacak şekilde kullanım sağlanacak.
Ayrıca, elektrikli scooter tanımının kara yolları trafik kanununa ekleneceği de toplantıda ele alınan konulardan biri olurken, bu sayede trafik denetimlerinin gerçekleştirilebileceği belirtildi.
Yönetmeliğin esaslarının belirlendiği toplantıda, elektrikli scooterların şehir içi yollarda eğer bisiklet yolu yoksa sağ şeritten gidebilecekleri kaydedilirken, yapılan düzenleme ile birlikte trafik kurallarını ihlal eden elektrikli scooter kullanıcılarına trafik cezası uygulanabilmesinin önünün açıldığı da paylaşıldı
Türkiye’de de e-scooter’lara olan ilgi artıyor. Özellikle İstanbul’da bu araçları kullananların sayısı her geçen gün artıyor. Maalesef şubat ayında ilk ölümlü e-scooter kazası da İstanbul Beşiktaş’ta yaşandı. 16 yaşındaki Okan Yıldız yaşamını yitirdi. Hem bu kaza hem de e-scooter’ların iyice yaygınlaşması, yetkilileri yasal düzenleme için harekete geçirdi.
Toplantıda, paylaşımlı elektrikli scooter işletmeciliği yapan firmalar için belirlenen şartlar da açıklandı. Buna göre, Türkiye’de faaliyet izin belgesi almayan firma artık elektrikli scooter kiralayamayacak.
İzin belgesi almak için de firmalarda 500 bin TL sermaye, en az 2 bin adet elektrikli scootera sahip olma, internet sitesi ve mobil uygulama bulundurma, sunucuların Türkiye’de bulunması ve kalite belgesi gibi şartlar aranacak. Yerlilik oranı yüzde 30 olan firmalarda ise en az bin adet araç bulundurma şartı aranacak. Söz konusu şart için ilerleyen yıllarda yerlilik oranı yüzde 50’ye çıkarılacak.
Öte yandan, düzenleme ile paylaşımlı elektrikli scooter işletmelerinin tekelleşmesi, firmanın bir bölgede sahip olabileceği en fazla scooter sayısı ve yasaklı bölgeleri belirleme yetkisi UKOME veya İl Trafik Komisyonu’na veriliyor. Bu kapsamda, il nüfus kriterlerine göre, ‘bölgenin nüfusu/250’ toplam kapasitesini aşmayacak şekilde kullanım izni verilecek.
Üniversite ve havalimanı gibi yerlerde ise şehirler için alınacak izinler haricinde elektrikli scooter kullanımı serbest olacak ve bu araçların işletilebilmesine izin verilecek.
Öte yandan, elektrikli scooterların taslak yönetmeliğe ‘e-skuter’ olarak girmesi de dikkat çekti.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, TCDD’nin de elektrikli scooter geliştirdiğinin bilgisini paylaştı. ‘Çuf Çuf’ isimli elektrikli scooterların ilk etapta istasyonlarda hizmet vereceğini belirten Bakan Karaismailoğlu, elektrikli scooter için TCDD’nin yerli girişimlerden hizmet satın aldığını açıkladı.
Sirkeci Garı’ndaki toplantının ardından bir araya geldiğimiz Bakan Karaismailoğlu, bir dönem Türkiye pazarına gireceği konuşulan dünyanın büyük elektrikli scooter şirketleri ile ilgili de konuştu.
Sözcü
Ankara Konya Yolu Projesi’nde sona yaklaşıldı