Kira artışına sınır

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Kira aile bütçesinde önemli bir gider ve her yıl artıyor. Peki ne kadar? Artışın ne kadar olacağı hep kafa karıştırıyor. Sebebi 1 Temmuz 2012’de yayımlanan yeni Borçlar Kanunu. Bu yasanın 344’üncü maddesinde konut için kira artışının İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre yapılacağı belirtiliyor. ÜFE’yi tüketici enflasyonu olan TÜFE ile karıştırmayın.

Karmaşayı Yargıtay giderdi

Borçlar Kanunu’nda kira artışının bir önceki yılın ÜFE’sini geçemeyeceği yazıyor. Ancak Yargıtay 6’ncı Hukuk Dairesi’nin aldığı bir kararda, artışın son 12 aylık ÜFE ortalamasına göre yapılabileceğine hükmedildi. Emsal karara göre; kira kontratı yeni bitenler veya bitecek olanlar son 12 aylık ÜFE’ye bakacak. Nisan itibarıyla bu oran yüzde 6.9. Yani ev sahibi, 1000 liralık kirayı en fazla 1069 lira yapabilir.

Bir istisnası bulunuyor

ÜFE’nin üzerinde yapılan zamma karşılık mahkeme yolu açık. Dava açan da kazanıyor. Kira artışında ÜFE’nin aşılacağı bir istisna var. Eğer kiracı 5 yıl ve daha uzun süre aynı evde oturuyorsa, mülk sahibi kirayı piyasa şartlarına göre güncelleme hakkına sahip. Yıllık kira artışları sözleşmelere serbestçe yazılabiliyor. Bu durumda zam yine yasal artış oranını geçemez. Emlakçılar ve mülk sahipleri bu konuda yanılabiliyor.

Sözleşmede yazsa da geçerliliği yok

Posta’nın haberine göre, Tüketici Hukuku Enstitüsü Başkanı Hakan Tokbaş, kira sözleşmesinde yazsa dahi Borçlar Kanunu’ndaki hükümlerin emredici olduğuna dikkat çekiyor. Hakan Tokbaş, “Bu yüzden sözleşmede daha yüksek oran yazarsa geçersiz olur. Kiracı, ev sahibi ile itilaf yaşarsa son bir yıllık ÜFE oranındaki artış kadar farkı kiraya ekleyip yatırmalı. Böylece ev sahibi ‘Eksik kira yatırdı’ deyip, kira sözleşmesini feshedemez ve hukuki işlem başlatamaz” dedi.

İş yeri için 2020’ye kadar vakit var

İş yeri kira artışı da en çok merak edilen konular arasında. Bununla ilgili Tüketici Sorunları Derneği Emlak Komisyonu Başkanı Hatice Kolçak şunları söyledi: “Borçlar Kanunu’ndaki kira artış maddesinin uygulanması işyerleri için 2020 yılına ertelendi. Bu durumda, mülk sahibi ile kiracı esnaf veya şirket uzlaşarak bir kira artış oranı belirleyecek. Yani ÜFE’ye göre artış işyerleri için şimdilik geçerli değil. Kirayı piyasa belirler.”