Kiralık veya satılık… Yeter ki müstakil taşınmaz olsun

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Metropollerden uzaklaşmak isteyenler kıyılara koşuyor. Bodrum, Çeşme, Kaş, Ayvalık ve ilginiçtir Giresun en çok ilgi gören yerler. Satılık ve kiralıkta talep müstakil villalara yöneldi…

Kriterler değişti

“Bahçesi olsun, deniz görsün, diğer evlere yakın olmasın, sosyal izolasyonu korusun…” Şimdilerde sahillerdeki küçük yerleşim yerlerinde ev almaya çıkanlar bu özelliklere uygun ev arıyor. Emlakçılar Bodrum, Çeşme, Marmaris, Kaş, Ayvalık gibi kıyı kesimlere ilginin arttığını söylüyor. Nedeni ise sosyal izolasyonu korumak için daha ideal ortamlar olmaları.

Koronavirüsle mücadele kapsamında getirilen giriş-çıkış yasağı kaldırıldı. Yasağın kaldırıldığı iller arasında Muğla en çok rağbet gören yer oldu, özel araçlarıyla yazlıklarına gitmek isteyenler Bodrum, Marmaris ve Datça’nın yolunu tuttular. İlgi o kadar yoğundu ki, bu ilçelerin girişlerinde kilometrelerce kuyruklar oluştu.

Kaparo yollanıyor

Bu bölgelere ilgi, sadece yazlıkçılardan kaynaklanmıyor. Metropollerde yaşayan pek çok insanın bugüne kadar erteledikleri küçük sahil kasabalarına yerleşme hayalleri salgın nedeniyle güçlü bir şekilde ortaya çıktı. Tecrübeli emlakçılar, Bodrum, Kaş, Marmaris, Alaçatı, Çeşme, Ayvalık, Datça ve Karadeniz’in kıyı kesimlerinde, müstakil ve izolasyona uyumlu evlerin tercih edildiğine dikkat çekiyorlar. Villa tipi evlere rağbet artarken, şimdiden kaparosunu gönderen ve yasaktan sonra yerleşmek için hazırlık yapan alıcıların olduğu söyleniyor.

Öte yandan salgından sonra herkesin aklın aynı soru var: “Kendimi koruyarak nasıl tatil yapabilirim?” Sosyal izolasyonun artmasıyla şehirden uzaklaşma, yazlık ev, bahçeli müstakil konut ve çiftlik evlerine ilgi de arttı. Özel havuzlu villa kiralayarak, kalabalıktan uzak, sakin, huzurlu ve güvenli zaman geçirmek her zamankinden daha aranılan bir tatil şekli hâline geldi. Hem İstanbul çevresinde hem de yazlık bölgelerde villa kiralamak isteyenlerin sayısı artıyor. Taleplerde yaşanan artış fiyatları da yukarı çekti. Dilerseniz haftalık, dilerseniz sezonluk ailece villa kiralamanın bedeli ortalama 4 bin TL’den başlıyor.

Marmaris ön planda

Projekspert Gayrimenkul Kurucusu Emel Akbaş, Ege Bölgesi gayrimenkul piyasasının krize, dolar kuruna ve koronavirüse rağmen değerini koruduğunun altını çiziyor. Son bir yılda Türkiye’deki gayrimenkul piyasasında dalgalanmalar yaşanırken, İzmir Çeşme için aynısını söylemenin mümkün olmadığını söyleyen Akbaş’ın paylaştığı verilere göre, fiyatlar Çeşme’de yüzde 6, Ayvalık’ta yüzde 10, Marmaris’te yüzde 12, Bodrum’da ise yüzde 4 artış gösterdi.

Geri dönüşü 25 yıl ama

Bu bölgelerdeki satılık konutların geri dönüş süreleri 20-25 yıl arasında değişiyor. Akbaş, “özellikle Bodrum’da son beş yılda konut fiyatları ortalama yüzde 73 artış gösterdi. Bodrum’un piyasadaki dalgalanmalardan etkileneceğini düşünmüyorum. Pandemi sürecinin de dahil olduğu son 4-5 aylık periyotta yüzde 32’lik artış yaşandı” derken, bu oranın önümüzdeki aylarda daha da artacağını söylüyor. Salgının turizm sektörüne etkilerini değerlendiren Akbaş, “Hastalığın bulaşıcılığından duyulan endişe nedeniyle tüketicilerin tatil alışkanlıkları değişiyor.

Lüks villalara talep çok yüksek. Yüksek gelir grubundaki kalabalık aileler aynı site içerisinde 2-3 villa kiralayarak tatiline ailesini ve arkadaşlarını da ortak etmeyi tercih ediyor” diyor.

“Dalgalanma sürekli var”

Gayrimenkul fiyatlarındaki artışın sadece kur dalgalanmalarından kaynaklı olmadığını belirten Experium Gayrimenkul Kurucusu Hakan Koçer ise, “Gayrimenkul piyasasında kur artışı ile alakalı iki temel etki vardır. Birincisi, dövize endeksli rayiçlerin artması, İkincisi ise satılacak mülkün fiyatının alındığı dönemki döviz karşılığının düşmemesi için mülk sahiplerinin fiyatta yaptığı yukarı yönlü düzeltmeler” diyor.

İnsanlar güven arıyor

Sosyoekonomik gelişmelerin yaşanması ve tüketici eğilimlerindeki değişimler nedeniyle konut satış fiyatlarında sürekli dalgalanmalar yaşanıyor, özellikle koronavirüs sürecinde yatırımcılar kendilerini güvende hissedecekleri müstakil evlere, daha az nüfusun olduğu ve sosyal temasın minimize edildiği konut tiplerine yönelmiş durumda. Koçer’e göre, mevduat faizlerinin düşmesi talebi daha da artırarak, fiyatlarda yukarı yönlü etki yarattı. Koçer, dolardaki artışın alım gücünü etkileyip etkilemediğini ise şu sözlerle açıklıyor:

“Son dönemde özellikle müstakil evlere olan talep artışının Mart’tan bu yana satış fiyatında yüzde 25, kiralama fiyatlarında ise yüzde 18 oranında artışa sebep olduğunu görüyoruz. Ancak önümüzdeki aylarda bir olumsuzlukla karşılaşmamız mümkün. Bu da ekonomik açıdan dara düşen mülk sahiplerinin yatırımlarını hızlı bir şekilde satmak zorunda kalmaları. Bu durumda fiyat düşüşleri olacaktır; birkaç ay içinde bunun rakamsal verilerini elde etmiş oluruz.”

Kaş gözde oldu

Teknoloji odaklı gayrimenkul değerleme platformu Endeksa.com’un verilerine göre, salgının etkilerinin ülkemizde görülmeye başlanmasından sonra yazlık bölgelere konut talebinde artış yaşanmış. Firmanın CEO’su Görkem öğüt, “Yazlık bölgelerde talep edilen konutların satış fiyatları yüzde 3 ile yüzde 31 arasında, kira fiyatı ise yüzde 6 ile yüzde 15 arasında artış gösterdi” diyor. Öğüt, bölgelerde yaşanan artışlar hakkında ise şu değerlendirmeleri yapıyor:

“Endeksa verilerine göre yazlık bölgelerde talep edilen konut satış fiyatında en önemli artış yüzde 31 ile Kaş’ta yaşandı. Salgın etkileri görülmeye başlanmadan önce Kaş’ta konut metrekare satış fiyatı 6 bin 255 TL iken, salgın etkilerinin görülmeye başlanmasıyla talep edilen satış fiyatı 8 bin 166 TL’ye kadar yükseldi. Ardından yüzde 19 ile Marmaris ve Fethiye geliyor. Marmaris’te talep edilen konut metrekare satış fiyatı 5 bin 734 TL’ye, Fethiye’de ise 4 bin 560 TL’ye yükseldi.”

İlan sayısı arttı

Hürriyet Emlak Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Ticari İşlerden Sorumlu Eş Genel Müdürü Zeynep Tandoğan; “Satılık yazlık aramalarında geçen senenin aynı dönemine göre artış görüyoruz. Teraslı ev araması neredeyse yılın en yüksek seviyesine ulaştı” derken Mart ayı ortasından başlayarak hızla yükselen bahçeli ev talebinin, tüm yılın en yüksek seviyesinde olduğunun altını çiziyor, özellikle Bodrum, Çeşme, Muğla ve Marmaris satılık konut piyasalarında belirgin bir hareketlilik gözlemlediklerini söyleyen Tandoğan, bu artışları şöyle değerlendiriyor:

“Satılık ilan sayısı en çok artan bölgelerin başında yüzde 79’luk artışla Bodrum geliyor. Bodrum’u, Çeşme yüzde 78.2, Muğla yüzde 68.1 ve Marmaris yüzde 47.9 ile takip ediyor. Bu lokasyonlarda satılık konutların metrekare fiyatlarında da yükselme görüyoruz. Satılık konut ilanlarının artışıyla dikkat çeken diğer bölge ise Karadeniz. Giresun’da, satılık ilan sayıları salgın sonrası yüzde 66.2 oranında arttı. Giresun’u, Sinop yüzde 56.6, Kastamonu yüzde yüzde 54.7, Trabzon yüzde 43.3 ve Zonguldak yüzde 35 oranlarıyla izledi.

“Arsalara da talep yüksek”

Bu süreçte en çok talep alan bölgelerden biri ise Silivri. Hem şehre yakın olması hem de daha izole bir bölge olması sebebiyle pandemi sonrası bu bölgedeki kiralık villa taleplerinde ciddi artış yaşanıyor.

Bu dönemde sezonluk kiralık villa bulmakta zorluk yaşandığını ifade eden Silivri Efehan Gayrimenkul Yatırım Yetkilisi Yiğit Efe Pehlivan, “Eskiden mülk sahipleri gayrimenkullerini kiraya veriyordu ancak Covid-19 sonrası kendileri kullanıma başladılar. Sezonluk kiralık villa bulunmasının zorlaşması fiyatlara da yansıdı” diyor. Salgın öncesinde fiyatların ortalama 10 bin – 20 bin TL arasındayken, şuan 2-3 kat arttığını ifade eden Pehlivan, “Talebe bağlı olarak insanlar arsa alıp kendi villalarını yapmaya yönelmeye başladı. Uygun fiyatlarda hâlâ satılık arsalar bulunabiliyor” açıklamasını yapıyor.

Önce dezenfekte ediliyor

Kiralanacak villaların özel şirketler tarafından detaylı şekilde dezenfekte edildiğini belirten Pehlivan, “15 Haziran ve 15 Eylül arasında doluluk oranı yüksek seyredecektir. Bu dönemde bölgemiz uygun fiyat seçenekleri ile popülerliğini artırarak cazibe merkezi haline geldi” şeklinde konuşuyor. ”

4 bin ile 20 bin TL arasında”

Villa kiralamanın son dönemde, yurtdışından sonra ülkemizde de çoklukla tercih edilen bir konaklama şekli haline geldiğini ifade eden VillaRenta Kurucusu Sevil Albayrak Demir ise, daha önce ev sahiplerince amatörce yürütülen bu hizmetin artık yasal çerçeveleri de belirlenmiş oldukça güvenilir bir tatil şekli haline geldiğini belirterek sözlerine başlıyor.

Pandemi sonrasında taleplerin ciddi oranda arttığını söyleyen Albayrak, “Hem bayram hem de yaz dönemi için rezervasyon oluşturuyoruz. Kalkan, Kaş ve Fethiye, ülkemizde villa kiralamanın kalbi diyebileceğimiz bölgeler. Türkiye’deki tüm talebin yaklaşık yüzde 70-80’lik kısmını bu bölge karşılıyor” diyor.

Bu dönemde misafirlerin bazı konularda endişe ettiğini aktaran Albayrak, “Hala bazı kısıtlamalar devam ediyor. Misafirler bu nedenle endişeliler. Yeni bir karantina durumu olursa rezervasyon ücretleri yanar mı, iade ya da açığa alma yapabilir miyiz, türü sorular soruluyor.

Müstakil taşınmaz kiralamaları

Şimdiye kadar kısıtlamalara denk gelen rezervasyonların iptal ya da değişiklik işlemleri ücretsiz olarak gerçekleştirildi. Gelecekte sıkıntılar devam ederse, aynı şekilde misafirlerimizi mağdur etmeden operasyonumuza devam edeceğiz” açıklamalarını yapıyor. Bu dönemde fiyatlarda bir değişiklik olmadığını ifade eden Albayrak, “Oteller için düşük kapasite çalışmaktan dolayı fiyatların epey yükseleceği bilgisi geliyor ama villa kiralamada şu anda bir artış söz konusu değil. Yılbaşında belirlenen fiyatlarımızdan kiralama yapılıyor” şeklinde konuşuyor. Temmuz-Ağustos döneminde ortalama kiralama fiyatları haftalık 4 bin 500 ile 20 bin TL arasında değişiyor.

Villanın konumu, özellikleri ve kapasitesi fiyatların belirlenmesinde rol oynuyor. 15 büyük ilde devam eden kısıtlamaların kalkmasıyla talebin artarak yüksek doluluğa erişeceğini söyleyen Albayrak sözlerini şöyle tamamlıyor: “Temmuz, ağustos ve eylül ayları için doluluk oldukça iyi durumda. Villalarımız bu dönem için neredeyse yüzde 70 doluluğa ulaştığı. Mart ve Nisan aylarında pandemi nedeniyle iptal olan rezervasyonların büyük kısmının Ekim ve Kasım döneminde gerçekleşmesini bekliyoruz. Bu nedenle bu aylar için de normalin üzerinde bir doluluk bekliyoruz.”

İşin uzmanları ne diyor?

Evrim Kırmızıtaş Başaran / Gayrimenkul Danışmanı
“Zekeriyaköy, Uskumruköy, Göktürk ve Kilyos’a talep var”

Salgın döneminde insanlar emlak tercihlerini değiştirdi. Villalara olan talep neredeyse iki katına çıktı. En çok Zekeriyaköy, Uskumruköy, Göktürk, Kilyos’a talep var. Sağlık Bakanlığı’nın Hayat Eve Sığar uygulamasından edindiğimiz bilgilere göre, adını saydığımız bu müstakil taşınmaz bölgelerinde koronavirüs yoğunluğu fazla değil. Bu bir tesadüf değil. Bu bölgeler yeşil alanın çok olduğu, müstakil villaların bulunduğu, insan yoğunluğu olarak da fazla kalabalık olmayan yerler.

Boğaz gören villaların kiraları 15 bin ile 150 bin TL arasında değişiyor. Çekmeköy gibi iç kesimlerde kalanlar ise 6 bin TL civarında. Bu fiyatlar evin konumu, yapım tarihi, oda sayısı, teknolojik altyapısı gibi birçok özelliğe göre değişiyor. Genelde en az 4 kişinin, maksimum 8-9 kişinin rahatça yaşayacağı evler. Taleple orantılı olarak fiyatlar da arttı. Uskumruköy, Zekeriyaköy bölgelerinde yüzde 20’ye kadar artış var. Yine Kilyos ve Şile’de yüzde 15 oranında artış yaşandı. Genel olarak korona öncesi ile şimdiyle kıyasladığımızda yüzde 15-20 oranında fiyat artışı var.

Tüm evlerimiz devir işlemleri yapılırken dezenfekte ediliyor. İstanbul’da yıllık, yazlık bölgelerde ise sezonluk kiralama yapılabiliyor. Yazlık bölgelerdeki evler, tatil yaklaştığı için hızla dolmaya devam ediyor.

Yusuf Düzgören / Zeytinhan Emlak Gayrimenkul Danışmanı
“Müstakil ev ve ikiz villalara talep yoğun

Küçükkuyu, büyük şehirlerin etkilendiği kriz dönemlerinde tercih edilen lokasyonlardan biri. Bu dönemde telefon yoğunluğu yaşıyoruz. İstanbul’daki evini satıp, Küçükkuyu’ya yerleşmek isteyen çok alıcı var. Bu süreçte online platformlar ve video konferanslar yöntemiyle alıcılara elimizde bulunan evleri göstermeye çalışıyoruz. Alıcı beğenirse yasak kalktıktan sonra tapu işlemlerini gerçekleştirmek üzere kapora yolluyor. Satışlarımız genelde daire ve dubleks olurdu. Bu dönemde sosyal mesafe ve bir arada yaşama korkusu alıcıları müstakil ev ve ikiz villalara yöneltti.

Son birkaç haftadır, bu tarz evler arayanlardan telefonlar alıyoruz. İkiz villaların fiyat aralıkları 585 bin TL’den başlayıp 3 milyon TL’ye kadar çıkıyor. Sadece konut değil arsalara da talepler artmaya başladı. Son alıcımız, Düzce’den özel izin alarak bu bölgeden arsa aldı. Köylere çok fazla talep var. Arsaların metrekaresi bin TL’den başlayarak 3 bin TL’lere kadar çıkıyor. Doların yükselmesi bizi çok etkilemedi. Piyasaların belirsizliği insanları gayrimenkule yöneltti.

Cem Polatoğlu / Tur Operatörleri Platformu Dönem Sözcüsü
“Yazlıkçılar kazanacak”

Turistler artık bin kişilik otelleri değil butik otelleri veya villaları talep edecek. Çözüm yazlıklar olacak. Türkiye’de yazlıkçılar dünyada olmadığı kadar çok. TÜRSAB Ar-Ge verilerine göre Türkiye’de 3.5 milyon yazlık var. Bunlar senede sadece ortalama 30 gün kullanılıyor. Diyelim Temmuz ve Ağustos aylarında yazlığınızdasınız; geriye kalan 10 ay için evinizin pazarlamasını, işinde uzman, sertifikalı seyahat acentelerine devredebilirsiniz. Eve ve kiralanan döneme göre haftada 5 ila 20 bin TL arası kazanmak mümkün.

Bu rakam Avrupalı için çok değil. Bir hafta tüm aile için ödenecek rakam 600 ila 2.500 euro arasında. Ağırlıklı olarak yabancılara kiralanacak olan bu evler, sertifikalı, dil bilen, Turizm Bakanlığı ve TÜRSAB teminatlı seyahat acenteleri tarafından yurtiçi ve dışında pazarlanacak. Yabancılara kısa dönem ev kiralamak isteyen emlakçılar ise TÜRSAB belgesi edinmek zorunda olacak.

Mikail YAŞA / Bodrum Can Emlak Sahibi
Bodrum’da satışlar düşmedi

Bodrum’daki satışlarımız ocak, şubat ve mart ayının 17’sine kadar oldukça hareketli geçiyordu. Ayda 5-6 konut satışı gerçekleştiriyorduk. 17 Mart’ta ise faaliyetlerimizi durdurduk. Bodrum Yarımadası’ndaki satışlarda düşüş yaşamadık. İstanbul, Ankara, Avrupa ve Almanya’dan en çok tercih edilen lokasyonlardan biriyiz. Buradaki konut sahiplerinin yüzde 30’u yabancı.

Döviz kurunun yükselmesi, Bodrum’da konut fiyatlarının artmasına sebep oldu. Örneğin, sahibi yabancı olan ve konutunu döviz üzerinden satmak isteyen bir kişinin evi 460 bin TL iken, 530 TL’lere yükseldi. Dolar yükselince biz de fiyatları revize etmek durumunda kaldık.

Bodrum’da 10 yaşına kadar olan konutların metrekareleri 1.000 dolardan başlıyor. Bu rakam, denize yakın lüks konut ve villalarda iki katına çıkıyor. Bodrum’un merkezi noktalarına olan talep yüksek. Güvercinlik ve havalimanına yakın olan yerler, yeni gelişmekte olduğu için fiyatlar daha makul seviyelerde. Yalıkavak ve Gümüşlük her zaman talep gören noktalar. Şu anda inşaatı devam eden bir villa 2 milyon TL iken, doların yükselmesi ve inşaat malzemelerine zam gelmesiyle fiyatı 2 milyon 750 bin TL’lere yükseldi.

Avrupa’da koronavirüsüne karşı yaşanan güvensizlik nedeniyle, Türkiye tercih edilir hale geldi. Özellikle Bodrum, yabancıların gözde noktalarından biri olduğu için, doların yükselmesi fazla olumsuzluk yaratmayacaktır.

Esat Yamak- Giresun Talıçoğlu İnşaat ve Emlak
“Giresun’da 300 bin TL’den ucuz ev yok”

Koronavirüs süresince alıcılarla olan telefon görüşmelerimizin sayısı artmaya başladı. Alıcılar, konut faizlerinin düşmesini fırsat bilerek yatırım yapmaya çalışıyor. Giresun’da sıfır standart 3+1 bir daireyi 300 bin TL’den aşağıya bulmak mümkün değil. ABD, Hollanda ve Avrupa’dan çok fazla gurbetçimiz var. Genelde yazın geliyorlar. Ama bu süreçten sonra artışlar yaşanabilir.

Geçen ay sattığımız iki daire 600 bin TL’nin üzerindeydi. İstanbul ve Ankara gibi illerden alıcılarımız oldu. Taşınmak için yasakların bitmesini bekliyorlar.

Ayşegül Küçükkurt Zor – Yeşim Oksay -Para