Borçların yeniden yapılandırılması anlamına gelen konkordato hakkında bilinmesi gerekenleri, doğru bilinen yanlışları ve akla gelen diğer konulara Avukat Sevda Şahin İhsanoğlu açıklık getirdi.
Konkordato, ödeme güçlüğü içindeki borçluya süratle geçici hukuki koruma sağlamaya yöneliktir. Konkordato, mali sıkıntılar içindeki bir sermaye şirketinin kurtarılmasını sağlamak için başvurulabilecek kurumdur. Borçlarını, vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflastan kurtulmak için konkordato talep edebilecektir.
Bu kurumların getirilmesinde amaçlanan hedeflerden biride iflas, iflasın ertelenmesi, konkordato ve yeniden yapılandırma müesseselerinin gözden geçirilerek ticari hayatını devam ettirme imkanı olan borçluların iflas etmesini engelleyecek etkin bir usul geliştirilmesi ve iflas usulünün yeniden düzenlenmesidir.
Konkordato herkese açık bir imkandır: sermaye şirketleri, gerçek kişi ticari işletmeleri, gerçek kişiler gibi.
2003 yılından beri uygulanan “iflasın ertelenmesi” kurumunun tamamen yürürlükten kaldırılması ve bu kurumun yerine, mevzuatımızda bulunan ancak iflas erteleme kurumu sebebiyle tercih edilmeyen “konkordato kurumunun” revize edilmesidir.
İflas talebinde bulunabilecek her alacaklı, gerekçeli bir dilekçeyle, borçlu hakkında konkordato işlemlerinin başlatılmasını isteyebilir.
Yetkili ve görevli mahkeme; iflasa tabi olan borçlu için 154. maddenin birinci veya ikinci fıkralarında yazılı (borçlunun muamele merkezinin bulunduğu) yerdeki, iflasa tabi olmayan borçlu için ise yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesidir.
Borçlunun malvarlığı durumunu gösterir belgeler; borçlu defter tutmaya mecbur kişilerden ise Türk Ticaret Kanununa göre hazırlanan son bilanço, gelir tablosu, nakit akım tablosu, hem işletmenin devamlılığı esasına göre hem de aktiflerin muhtemel satış fiyatları üzerinden hazırlanan ara bilançolar, ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdikleri ile elektronik ortamda oluşturulan defterlere ilişkin e-defter berat bilgileri, borçlunun mali durumunu açıklayıcı diğer bilgi ve belgeler, maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ait olup defter değerlerini içeren listeler, tüm alacak ve borçları vadeleri ile birlikte gösteren liste ve belgeler.
Sermaye Piyasası Kurulu veya Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşu tarafından hazırlanan ve konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşmesinin kuvvetle muhtemel olduğunu gösteren finansal analiz raporları ile dayanakları.
Konkordato talebi üzerine mahkeme, 286 ncı maddede belirtilen belgelerin eksiksiz olarak mevcut olduğunu tespit ettiğinde derhal üç aylık geçici mühlet kararı verecektir.
“Geçici konkordato mühleti” adı altında yeni ihdas edilen bu kurum; uzatmayla birlikte beş ayı geçmeyecek bir süreçtir.
• Mahkeme bu kararla birlikte borçlunun malvarlığının muhafazası için gerekli gördüğü bütün tedbirleri alacaktır. Bu kapsamda borçlu, mahkemenin izni dışında mühlet kararından itibaren rehin tesis edemeyecek, kefil olamayacak, taşınmaz ve işletmenin devamlı tesisatını kısmen dahi olsa devredemeyecek, takyit edemeyecek ve ivazsız tasarruflarda bulunamayacaktır. Aksi hâlde yapılan işlemler hükümsüz olacaktır.
• Geçici mühlet kararıyla birlikte borçlu aleyhine başlatılmış icra ve iflas takipleri duracak ve takip yasağı başlayacaktır. Ayrıca borçlu aleyhine ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları uygulanamayacaktır.
• Mahkemece geçici mühlet kararı ticaret sicili gazetesinde ve Basın-İlan Kurumunun resmi ilan portalında (ilan.gov.tr) ilan edilecektir.
• Geçici mühlet kararı ayrıca tapu müdürlüğüne, ticaret sicili müdürlüğüne, vergi dairesine, gümrük ve posta idarelerine, Türkiye Bankalar Birliğine, Türkiye Katılım Bankaları Birliğine, mahalli ticaret odalarına, sanayi odalarına, taşınır kıymet borsalarına, Sermaye Piyasası Kuruluna ve diğer lazım gelen yerlere bildirilir.
• Konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olduğunun anlaşılması halinde borçluya bir yıllık kesin mühlet verilecektir.
• “Konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olması” demek, konkordato talebinde bulunanın mali durumunun düzelmesinin mümkün olması veya konkordato teklifinin tasdiki şartlarının yerine getirilebilecek olması demektir.
a) Konkordato projesinin tamamlanmasına katkıda bulunmak.
b) Borçlunun faaliyetlerine nezaret etmek.
c) İzin vermek, onay vermek veya görüşünü belirtmek konusunda özellikle görevlendirildiği hususlarda kanunla verilen görevleri yapmak.
d) Mahkemeye ara raporlar sunmak.
e) Alacaklılar kurulunu konkordatonun seyri hakkında bilgilendirmek.
f) Talepte bulunan diğer alacaklılara konkordatonun seyri ve borçlunun güncel mali durumu hakkında bilgi vermek.
g) Mahkeme tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Komiserin yazılı raporu üzerine mahkeme kesin mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine ve borçlunun iflasına re’sen karar verecektir.
Konkordato ve konkordata hakkında bilinmesi gerekenler neler