Konut satış ve pazarlama uzmanı Soner Keleş, pandemi sonrası değişen tüketici eğilimlerini ve piyasaları değerlendirdi. Üç yıldan bu yana durağanlaşan konut sektörünün kampanyalarla biraz hareketlendiğini kaydeden Keleş, sektörün yeni konut ihtiyacına vurgu yaptı.
Butik projeler zamanı
Pandemi süreci ile birlikte yeni normali yakalamaya başlayan ekonomik koşulların ardından sektör 2020 yılını talepte büyüme ile tamamladı. Gayrimenkul sektörü pandeminin damgasını vurduğu 2020’de Ağustos sonuna kadar uygulanan faizlerdeki düşüş trendinin avantajını yaşadı.
Geçtiğimiz yıl kamu bankalarının düşük faizli konut kredisi desteği ile 2020’de konut satış rekoru kırıldı. Türkiye genelinde konut satışları, 2020 yılında bir önceki yıla göre yüzde 11,2 arttı. Bu rakam Türkiye’de yıllık bazda tüm zamanların en yüksek rakamı olarak kayıtlara geçti.
Stoklar eridi
Pandemiye rağmen 1,5 milyon adetlik satışla rekor kıran konut sektöründe Haziran’dan itibaren yaklaşık 3 ay devam eden düşük faizli kampanya dönemi ile sektörün rekor sayıda satışlar gerçekleştirdiği ve toparlandığı bir dönem oldu. Özellikle devam eden ve tamamlanan konut projelerinde yer alan birinci el ilk konut satışları için sağlanan düşük konut kredisi imkanı ile özellikle Emlak Konut projeleri ve markalı konut projelerinde konut stoklan hızla eridi. Konuta gelen taleple stoklarını eritmeye başlayan gayrimenkul geliştiricileri bir yandan yeni arazi arayışına çıkarken bir yandan da var olan arazilerine yeni projeler geliştirmeye başladı.
Proje geliştiren inşaat firmalar azalan stoklarının yerini doldurabilmek ve devam eden konut talebine cevap verebilmek için uzun süredir raflarda bekletilen arsalar ve yeni projelerini tekrar gündeme getirmeye başladı. Bu yılbaşından itibaren geliştiriciler yeni projelerini tek tek açıklamaya başladılar.
Belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarının 2020 yılında bir önceki yıla göre bina sayısı %69.4. yüzölçümü %48,7, değeri %71,1, daire sayısı %68,5 arttı. Gayrimenkul sektörü tekrar ilerlemeye başlarken İstanbul bu pastadan en çok pay alan şehir oluyor. Özellikle 2021’in ilk günlerinden itibaren gayrimenkul geliştiricileri tarafından yeni konut projelerinin hazırlıklarının başladığı veya satışa çıkacağı haberleri gelmeye başladı.
Az katlı projelere ilgi arttı
Toplum sağlığıyla birlikte sosyal hayatı ve ekonomiyi etkileyen koronavirüs salgını, etkisini yitirdiğinde dünya yeniden şekillenecektir. Bu süreçte pandemi yeni bir yaşam standardını da gündeme getirdi. İnsanlar artık şehrin merkezinde ve kalabalıkta olmak istemeyip daha az katlı bahçe içinde doğaya yakın butik sitelerde evler talep etmeye başladı.
Konsept proje geliştirilen firmaların pandemi sonrası süreçte hayata geçirecekleri projelerin; hem yerli hem de yabancı müşteri pazarına uygun özelliklerde şehrin merkezi akslarına yakın, ulaşım imkânları gelişmiş olan kentsel dönüşüm lokasyonlarında butik daha az konut içeren optimum sosyal alanlara sahip, tasarrufa önem veren az katlı ve/veya butik konsept projelerden oluşması bekleniyor.
Özellikle Anadolu Yakasında Ümraniye, Çekmeköy, Beykoz, Çengelköy, Çamlıca, Riva, Şile bölgelerinde az katlı butik yeni konut projeleri açıklanırken Avrupa Yakasında ise ağırlıklı olarak Topkapı, Kağıthane, Göktürk. Alibeyköy, Eyüp, Büyükçekmece, Beylikdüzü ve Başakşehir lokasyonlarında yeni projeler pazara sunuluyor.
Sektörde beklenti devam ediyor
Türkiye ekonomisinin büyüme trendi geleneksel olarak inşaat ve emlak piyasası üzerine kurulu olması nedeniyle etkileşim içinde olduğu yan sektörler ile birlikte istihdamda lokomotif role sahip. Finans sektörü ile de yakın ilgisi olması nedeniyle kredi oranları, güven endeksi ve arz-talep dengesi sektörün dinamiklerini belirliyor.
Özellikle 2020 yılında artan talep ve finansal kredi göstergelerinin olumlu seyretmesi sektörü nasıl olumlu yönde etkilediğini ortaya koydu. Bu yılın başında kredi oranlarının tekrar yükselmesi ile kısa durağanlık yaşayan sektör hızlı nüfus artışı, köylerden kentlere göçün yaygınlığı, mevcut konutların yenilenme ihtiyacı, deprem riski, imar ve iskân planlarındaki sık değişiklikler, kentsel dönüşüm ihtiyacı ekonomide konut ve gayrimenkul sektörünün büyüme potansiyelini halen koruduğunu gösteriyor.
Günümüzde birçok sektörde olduğu gibi konut sektöründe de rekabetle beraber ürün farklılaştırılmasına gidilerek tüketicilere tercih yapma imkânları devam ediyor. Bu bağlamda konut, insanların sadece barınma ihtiyaçlarını karşılayan bir olgu olmaktan çıkmış aynı zamanda önemli bir yatırım enstrümanı olarak da yerini sağlamlaştırmaya devam etmektedir.
Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yılda kamu bankaları tarafından gündeme alınması durumunda sunulabilecek düşük faizin gayrimenkul ve inşaat sektörüne olumlu katkısı olacaktır.
Ekonomik konjonktürün kısa vade de konuta olan talebin yer yer azalmasına neden olmasına rağmen biriken talep ve şehirlerimizdeki kentsel dönüşüm gerçeği orta vade de sektöre olan ilginin devam etmesini sağlamaktadır.
Soner Keleş-Analiz
News
GÜNDEM
GÜNDEM
GÜNDEM
GÜNDEM
GÜNDEM
GÜNDEM
