Bu yılın ilk altı ayında konut sektörüne ivme kazandıracak önemli adımlar atıldı. Tapu harcı ve KDV oranının indirilmesiyle birlikte, kamu bankalarının konut kredi faizlerini düşürmesinin ardından, Türkiye’nin önde gelen gayrimenkul firmalarının üyesi olduğu GYODER, İNDER ve KONUTDER güç birliğine giderek 15 Mayıs – 30 Haziran tarihleri arasında geniş kapsamlı bir kampanya gerçekleştirdi.
Gayrimenkul sektörünü temsil eden bu üç kuruluşun başlattığı tüm peşin ve konut kredili satışlarda yüzde 20 indirim ve yüzde 5 peşinat kampanyası, bankaların 0,98 faizle konut kredisi desteği sağlamasıyla birlikte sektörde büyük bir ivme yarattı.
Tüm bunların etkisiyle, Haziran 2018 ayı konut satış istatistikleri açıklandığında konut üreticileri bu sene 1,5 milyon adet konut satışının hayal olmayacağını söylüyorlardı. Nitekim Haziran’daki konut satış adedi, önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 22 artmıştı. Ancak Temmuz-Ağustos aylarında konut kredisi oranlarının yüzde 2’nin üzerine çıkması ile birlikte ipotekli konut satışları ciddi oranda geriledi. Sadece Eylül ayında gerileme yüzde 70’i buldu. Önceki ayda da keskin düşüş vardı. İpotekli konut satışındaki gerilemenin etkisiyle toplam konut satışında Temmuz ve Ağustos aylarında sırasıyla yüzde 6,9 ve yüzde 12,5 düşüş yaşandı. Buna rağmen toplam konut satış rakamı geçen senenin ilk dokuz ayma kıyasla yalnızca yüzde 2,25 düştü.
Bu ay sonunda vergi ve tapu harcındaki teşvikler sona eriyor. Bu sebeple hem ipotekli hem de diğer satışlarda keskin düşüş beklentisi hakim. Konut üreticileri ise nakit akışlarını hızlandıracak formüle ihtiyaç duyuyor. Burada 19 Eylül 2018 tarihli Resmi Gazete’de yer alan karara göre, yabancıya konut satışında vatandaşlık hakkı için alt sınırın 1 milyon dolardan 250 bin dolara indirilmesi sektörü sevindirse de asıl nakit akışı problem yaşayan markalı konut üreticilerini doğrudan etkileyen bir uygulama olamadı.
Nitekim yabancıya vatandaşlık tapu devri üzerinden veriliyor, markalı konut üreticileri ise açıklanan bu teşvik ile halen şantiye halinde olan projelerinden ev satmayı hayal ediyordu.
Tapu teslimde verilebildiği için yabancıya vatandaşlık teşviki ancak bitmiş projelerde uygulanabiliyor. Bu alternatifte hayal kırıklığına uğrayan markalı konut üreticilerinin şu anki en büyük umudu ise Emlak Bank.
Konut kredisi faiz oranının yüzde Tin altında kalacağı bir finansman modelinin kurulması ve büyük talebin tekrar canlanması bekleniyor.
Arif Bayraktar – Bloomberg Businessweek
Konut üreticileri Emlakbank’ın kurulmasını bekliyor