Türkiye’de 2018 zorlu bir yıl oldu. Bunu önemli sektörlerdeki performanslar ortaya koyuyor: Otomotiv sektörü yüzde 35 küçüldü. Beyaz eşya sektörü yüzde 17,2 daraldı. Sigorta sektöründe küçülme yüzde 6 seviyesinde gerçekleşirken, mobilya gibi sektörlerde de yaşanan küçülmenin etkisiyle 2018’de 15 bin 400 şirket kepenk kapattı. Tüm bu olumsuz tablo, ‘Herhalde konut sektöründe de balon patladı’ şeklinde bir düşünceye itebilir sizi.
Ancak konut sektöründe daralma sadece yüzde 2,4 seviyesinde gerçekleşti. 2017’de 1 milyon 409 bin adet konut satılmışken, geçen yıl toplamında bu rakam 1 milyon 375 bin seviyesinde gerçekleşti. İpotekli konut satışları yüzde 40’lık düşüşle 276 bin oldu. Diğer satışlar yüzde 17’lik artışla 1 milyon 98 bin olarak gerçekleşti. Birinci el konut satışları yüzde 1 düşerken (651 bin), ikinci el konut satışları yüzde 3 (753 bin) azaldı.
Yabancıya konut satışı ise yüzde 78 artışla 39 bin 600’e ulaştı. 2018’de konut kredisi faiz oranlarında 2017’ye kıyasla üç kata yakın artış yaşanmışken satış adedinin benzer seviyede kalması, aslında Türkiye’de konuta talebin ihtiyaçtan kaynaklandığını ortaya koyuyor.
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, “2018’in son çeyreğinde faizler yüzde 25-30 bandına yükselmeseydi, yeni rekoru konuşuyor olurduk” diyerek ihtiyaç kaynaklı talebe dikkat çekti:
“Mevduat faizi ve döviz gibi alternatif yatırım araçlarındaki kısa vadeli yükselişlerin baskısına rağmen toplam konut satışının yüksek olması, 2019 için ümit verici oldu.”
KPMG Türkiye Altyapı ve İnşaat Sektör Lideri İsmail Önder Ünal, sektörün toparlanabilmesi için finansal piyasalarda istikrarın ve bunun ekonomik birimlerin güveninde oluşturacağı pozitif yansımanın en kısa süre içinde ortaya çıkması gerektiğini kaydediyor.
Konut sektöründe satışların yükselmesi için faizlerin kalıcı olarak gerilemesi ve tekrar tek haneli seviyelere çekilmesinin önemine değinen Ünal, hükümetin 2019’da sektörü canlı tutacak enstrümanları devreye alma uygulamalarına devam edeceği öngörüsünde de bulunuyor.
31 Mart’ ta gerçekleşecek yerel seçimlerin alt yapı yatırımlarım canlandırabilecek bir unsur olduğunu hatırlatan Ünal, ikinci ‘100 Günlük Eylem Planı’nda’, tasarruf yaklaşımının yumuşayacağına dair net ifadeler yer almasının, büyük altyapı projelerinin 2019 genelinde devrede olacağına işaret sayılabileceğini ifade ediyor.
Arif Bayraktar-Bloomberg Businessweek
Konuta ihtiyacı olan faiz oranlarını umursamadı