Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD), inşaat sektörü ve ekonomi çevreleri tarafından dikkatle izlenen aylık sektör raporunu açıkladı. 110 milyar Dolar’ı aşan pazar büyüklüğü ve 1,5 milyonun üzerinde istihdamla ülke ekonomisine yön veren sektörün en önemli çatı kuruluşu olan Türkiye İMSAD’ın Haziran 2017 Sektör Raporu’nda Orta Doğu’da yaşanan kriz öne çıktı.
Özellikle Körfez ülkelerinin son 10 yıldır inşaat malzemeleri sanayi için çok önemli pazarlar haline geldiği vurgulanan raporda, “Körfez’de Katar ile diğer ülkeler arasında ortaya çıkan ve Türkiye’yi de dolaylı olarak içine alan krizin, Türkiye’nin bu ülkelere yönelik inşaat malzemesi ihracatını olumsuz etkileyeceğine değinildi. Raporda, Körfezdeki krizin kısa zamanda aşılma olasılığının görülmediği, Körfez ülkelerinin krizde Katar’a destek veren Türkiye’den ithalatlarını azaltabileceği belirtildi. Katar’a ihracatın ise giderek daha zor ve pahalı hale geldiği, bu nedenle Katar’dan talep olsa dahi bu ülkeye aynı ölçüde inşaat malzemesi ihracatı yapmanın mümkün olamayabileceği ifade edildi.
Türkiye İMSAD Haziran 2017 Sektör Raporu’nda sektöre ilişkin özetle şu tespit ve değerlendirmeler kaydedildi:
İnşaat sektörü 2017 yılı ilk çeyrek döneminde yüzde 3,7 büyüdü. İnşaat sektörü beklentilerin altında bir büyüme gösterdi. Yeni hesaplama yöntemi ile açıklanan büyüme verileri içinde kamu ve özel sektör inşaatları ayırımı kalktı. Bu nedenle ilk çeyrekteki yüzde 3,7 büyüme için ayrıntılı bir değerlendirme yapma olanağı sınırlandı.
Gayrimenkul sektörü ilk çeyrekte yüzde 1,8 büyüdü. Gayrimenkul sektöründe yeni iş geliştirme, yeni proje başlangıçları ve yeni kiralamalar önemli ölçüde yavaşladı.
İnşaat sektörü ile GSYİH büyüme oranları arasındaki ilişki son dört çeyrekte zayıfladı. Yeni yılın ilk çeyreğinde bu kez ekonomik büyüme yüzde 5,0 olurken inşaat sektöründe daha düşük büyüme gerçekleşti. İlişkinin önümüzdeki dönemlerde istikrar kazanması bekleniyor.
Güven endeksi 2017 yılının ilk 4 ayındaki yükseliş ardından Mayıs ayında sınırlı ölçüde gerilemişti. Sınırlı gerileme Haziran ayında da devam etti. İnşaat sektörü güven endeksi Haziran ayında 1,9 puan düştü. Güvenin yeniden artışı için ilave iyileşmelere ihtiyaç duyuluyor.
Konut satışlarına sağlanan destekler ile birlikte satışlar Mart ve Nisan aylarında önemli bir artış göstermişti. Mayıs ayında ise konut satışlarındaki artışın yavaşladığı görüldü. Mayıs ayında konut satışları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,5 artarak 116 bin 558 adet oldu. Haziran ayında da Ramazan etkisi görüldü.
Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı bu yıl ilk kez geriledi. Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,5 azalan birinci el konut satışı 52 bin 976 oldu. İkinci el konut satışları ise yüzde 8,2 oranında arttı. Yeni konut satışı anlamına gelen birinci el konut satışları Ocak-Mayıs döneminde ise geçen yılı aynı dönemine göre yüzde 3,3 artarak 250 bin 790 adet oldu. İkinci el konut satışları ise yüzde 8,6 artarak 305.994 adet olarak gerçekleşti. İlk el satışlardaki artışın ilk kez gerilemesi düşük kredi faizlerine ve desteklere rağmen ilave talebin artık sonuna yaklaşıldığını gösterdi.
İpotekli konut satışları ise Mayıs ayında bir önceki yıla göre yüzde 17,8 oranında artış göstererek 41 bin 738 adet oldu. Diğer konut satışları ise Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,7 azalarak 74.820 adede indi.
2017 yılının ilk beş ayında yurtdışında alınan müteahhitlik işleri proje sayısı 48, proje tutarı ise 3,61 milyar dolar oldu. 2017 yılının ilk beş aylık döneminde alınan proje sayısı ve toplam tutarı 2015 ve 2016 yılı ilk beş aylık döneminin altında gerçekleşti.
Nisan ayında inşaat malzemesi ortalama sanayi üretimi geçen yıl aynı döneme göre yüzde 2,3 arttı. Ocak ve Şubat aylarındaki gerileme ardından Mart ve Nisan aylarında yükseldi.
İnşaat malzemeleri ihracatı 2017 yılı Nisan ayında geçen yılın Nisan ayına göre yüzde 5,0 artmış ve 1.335 milyon dolar oldu. Böylece yılın ilk dört ayında da ihracat artışı gerçekleşti.
İnşaat malzemeleri ithalatında yeni yıl ile birlikte gerileme sürdü. İthalat Nisan ayında ise geçen yılın Nisan ayına göre yüzde 9,3 gerilemiş ve 710 milyon dolara indi. İthalatın düşüşünde artan döviz kurları etkili olmaya devam etti.
İnşaat malzemeleri yıllık sanayi ihracatı Nisan ayı itibariyle 15,57 milyar dolara yükseldi. Yıllık ihracat büyüklüğünün 2017 genelinde artacağı öngörüldü. 2017 yılının ilk dört ayında inşaat malzemeleri ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,3 geriledi. Böylece 2017 yılı Nisan ayında yıllık ihracat 8,80 milyar dolara düştü.
Anayasa değişikliği ile idari olarak yeni bir süreç başladı. İlk açıklamalarda yeni program içinde öncelikli yedi alan belirlendi. Bunlar inşaat/kentsel dönüşüm, sağlık, ulaştırma, enerji, turizm, savunma, teknoloji sektörleri oldu.
Körfez ülkeleri Türkiye’den ithalatı azaltabilir