Özel bankalar konut kredisi vermekten kaçıyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

18 yıllık AKP iktidarı tarafından büyümenin motoru olarak görülen inşaat sektörü uzun süredir zorda. 2018 yılında inşaat sektöründe başlayan kriz, özellikle sektörün içindeki en büyük paya sahip olan konut piyasasını etkiledi. Bu süreçte ise inşaat sektörüne sahip çıkan, kamu bankaları oldu. Sektörün elinde biriken konutlar kamu bankalarının dağıttığı kredilerle satıldı. Toplam konut kredileri içerisinde kamu bankalarının payı sürekli artarken özel bankaların payı azaldı.

Kamu bankalarının payı patladı

2015 yılında 134 milyar 883 bin lirayı bulan toplam konut kredilerinin yalnızca 42,9 milyarlık kısmı kamu bankaları tarafından sağlanıyordu. Ancak yıllar içinde bu tablo tersine döndü. Özellikle salgın döneminde dağıtılan ucuz krediler konut sektörünü canlandırdı. Bu yılın mayıs ayı itibarıyla konut kredilerinin toplamı 275 milyar 390 bin lirayı buldu. Ancak dağıtılan bu krediler içerisindeki en büyük pay kamu bankalarının oldu. 12 Mayıs haftası itibarıyla toplam konut kredileri içerisinde kamu banklarının payı 178,7 milyar lirayı buldu. Başka bir ifadeyle çekilen her 100 liralık kredinin 65’i kamu bankaları tarafından dağıtılmış durumda. 2015’te ise çekilen konut kredilerinin yüzde 32’yi kamu bankaları tarafından sağlanıyordu.

Özel bankalar soteye yattı, vurgun zamanını bekliyor

Son 5 yılda konut kredileri yüzde 104 artarken özel bankaların verdiği konut kredileri yüzde 2,6 azaldı. Aynı dönemde kamu bankaları tarafından dağıtılan konut kredisi miktarı ise yüzde 257,7 arttı İnşaat sektörü 2018 yılında yaşanan Rahip Brunson kriziyle birlikte adeta çöküşe geçti. Bu dönemden itibaren sektörün tek beklentisi düşük faizlerle ellerindeki konutları, binaları çıkarmak, yine düşük faizlerle borçlarını ödemek oldu. 2018 yılından bu yana ise özel bankalar konut kredisi vermeyi kesti.

Öte yandan yüksek borçluluğu görmezden gelen ekonomi politikaları, özellikle konutta yurttaşlara borç dağıtmaya devam etti. 14 aydır ülkenin etkisi altında olduğu koronavirüs salgını nedeniyle açıklanan ekonomi paketlerinde ucuz konut kredileri ile konut satışları patladı. Bu süreçte kamu bankaları zarara girme pahasına kredi vermeye zorlandı. Geçen yılın yaz aylarında yapılan bu kampanyalar nedeniyle konut satışları rekor kırdı. Kampanyalar bittikten sonra ise konut kredisi faizleri uçuşa geçti. Sıfır konutlarda yüzde 0.64, ikinci el konutlarda ise yüzde 0.74 olarak belirlenen faiz oranları, kampanyaların bitmesiyle zirveye çıktı. Özel bankalar risk durumuna karşı işini sağlama alırken kamu bankaları konut kredisi vermeye devam etti.

Havva Gümüşkaya-Birgün