Dünyanın ‘en’ büyük rezidansında TAV, Avrupa’nın ‘en’ yüksek binası ve dünyanın ‘en’ uzun tünelinde Rönesans’ın, Afrika’nın ‘en’ hızlı tren hattında Yapı Merkezi’nin, Orta Asya’nın en büyük kongre merkezinde Polimeks İnşaat’ın imzası var. 25 bin kişinin ibadet imkanı bulduğu Cezayir’in ‘en’ büyük camisi de Kayı Holding tarafından yapıldı.
Türk müteahhitlik firmaları 46 yıldan bu yana yurtdışında projeler yapıyor. Amerika’dan Afrika’ya uzanan neredeyse 6 kıtada 100’den fazla ülkede çalışıyorlar. Türkiye’yi uzun zamandır Çin’den sonra dünyada en fazla iş yapan ikinci ülke konumuna getiren müteahhitler artık sadece inşaat değil, niş projelere de imza atıyor. Çoğu Türkiye Müteahhitler Birliği(TMB) üyesi olan Türk şirketlerin üstlendiği bu projeler şimdilerde “en”lerle anılıyor.
Dünya müteahhitlik tarihine giren bu “en”ler arasında yüksek binalar, uzun yollar, tüneller de var…
İşte bu enlerden biri Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai kentinde yapılan 432 metrelik Marina 101 oldu. TAV tarafından 2011 yılında tamamlanan bu proje Türk müteahhitleri tarafından yapılan dünyanın en yüksek rezidans binası özelliği taşıyor.
Avrupa’nın en yüksek binasına imza atan bir başka firmamız da Rönesans İnşaat oldu. Rönesans Moskova Uluslararası İş Merkezi (Moscow City) kapsamında yer alan ve Avrupa’nın en yüksek binası olan Federation Tower projesine 2013 yılında katılarak, projenin yapımını üstlendi. 530 milyon dolarlık yatırım maliyeti olan 506 metre yüksekliği ile devasa bir görünüme sahip olan yapı, uluslararası iş merkezi olarak kullanılmakta.
St. Petersburg’da 463 metre yüksekliğe sahip Avrupa’nın en yüksek ikinci gökdeleni olan Laktha Center’ da Rönesans tarafından yapıldı. Projede, banka, tıp merkezi, gösteri sanatları merkezi ve ofisler yer alıyor.
57 kilometrelik mesafeyle dünyanın en uzun tüneli olan Gotthard Tüneli’nde de bir Türk firmasının imzası var. Avrupa’da Mavi Muz olarak adlandırılan tünel Avrupa kıtasında İtalya, İsviçre, Avusturya ve Almanya hattını birbirine bağlıyor. Yapımına 1999 yılında başlanan ve Türkiye’den Rönesans İnşaat’ın da aralarında olduğu konsorsiyum tarafından inşası 2016’da tamamlanan tünel için 10 milyar euro harcandı. Tüm etapları 2020 yılında bitecek projenin tamamının maliyetinin ise 20.8 milyar euroyu bulması tahmin ediliyor.
STFA ve Yapı Merkezi firmaları tarafından yabancı ortaklarla yapımı üstlenilmiş olan Katar’daki Doha Metrosu Gold Line hattı 4.4 milyar dolar toplam proje bedeli bakımından önde gelen metro projelerinden.
Yapı Merkezi tarafından Tanzanya da hayata geçirilen 3 milyar dolarlık iki tren hattı projesi de hem kontrat bedeli hem de Afrika’nın en hızlı tren hattı olması açısından önemli. Bu hatlardan ilki olan Moroggoro Demiryolu Projesi, Afrika’nın en hızlı tren hattı olacak.
Rönesans İnşaat Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta ise doğalgazdan benzin üretecek GTG Projesi inşa ediyor. Toplam yatırım bedeli 1.5 milyar dolar olan proje tamamlandığında bu alanda dünyanın en büyük kapasiteli tesisi olacak.
Polimeks İnşaat tarafından Türkmenistan’ın Avaza Bölgesi’nde çadır konsepti ile inşa edildi. Orta Asya’nın en büyük kongre merkezi olan Awaza Kongre Merkezi 197 milyon dolarlık yatırımla hayat buldu.
Coşkun Yılmaz tarafından 1991 yılında kurulan ve birçok sektördeki projesiyle fark yaratan Kayı Holding, Cezayir’in en büyük camisinin inşaatını üstlendi ve tamamladı. Akdeniz kıyısındaki Oran şehrinde inşa edilen Abdel Hamid İbn Badis Cami, kapalı alan kapasitesinde dünyanın en büyük 9. camisi konumunda bulunuyor ve 25.000 kişiye ibadet etme imkânı sağlıyor.
Leyla İlhan-Dünya
Türkler inşaatta dünyanın …en projelerini yapıyor