Bir dönem gayrimenkule yatırım yapmak isteyen yatırımcı için en kolay alınabilecek gayrimenkul segmentiydi. Fiyat olarak daha kolay ulaşılabiliyordu. İnsanlar en bir tanede yatırımımız olsun diye 1+0 veya 1+1 daireye yöneliyordu. Ancak haziran ayında çıkacak yönetmelikle stüdyo dairelerin projelerden kalkması gündemdeyken buna bir de 1+1 dairelerle ilgili ilginç bir gelişme eklendi. Yeni açıklanan ‘REIDIN-GYODER Konut Fiyat Endeksi’ mart ayı sonuçlarına göre martta, bir önceki aya göre, 1+1 konut tipi satışı yüzde 0.51 oranında azaldı. Ancak bu azalış sadece küçük konutlarda oldu. 2+1, 3+1 ve 4+1 gibi büyük konutlara talep artışı sürüyor. Bunun nedenini EYG Grup Yönetim Kurulu Başkanı ve KONUTDER’in eski Başkanı olan Ömer Faruk Çelik bunun nedenini Dünya gazetesinden Leyla İlhan’a anlattı.
Çelik’e göre bu düşüşün nedeni geliştiricilerin bu alana yönelik çok fazla konut üretmesinden kaynaklanıyor. Son dönemde yatırımcının azalması ve bunun dışında amaç dışı kullanım da bu azalışa etki ettiğini söylüyor. Yatırımcıların azalması geliştiricilerin rotasını da değiştirdi. Gayrimenkul firmalar kendilerine yeni alan olarak nihai tüketiciyi yani aileleri seçti. Bu kayışı firmaların satışa çıkan projelerinde ‘aile projesi’ öğesini çok fazla vurgulamalarından da izleyebiliyoruz. Şimdi firmalar aileleri çekmek için özellikle projelerinde çocuklara yönelik alanlara daha fazla ağırlık veriyor… Çocuklar için oyun alanları, meyve bahçeleri gibi çocuk merkezli projeler yapmaya özen gösteriyor…
Gayrimenkul sektörü 3-4 yıldan bu yana Körfez bölgesinin ilgisini çekmeye çalışıyordu. Bu konuda yol alınmıştı. Ancak Türkiye’de yaşanan olaylardan dolayı özellikle 2016’da yabancıların ülkemizdeki gayrimenkul alımları azaldı. Buna son dönemde en büyük alıcı konumuna gelen Körfez ülkeleri de dahil olmuştu. Şimdi vatandaşlık ve vergi indirimi gibi yeni düzenlemelerle yabancı yemden kazanılmaya çalışılıyor. REIDIN-GYODER’in son raporuna göre yabancı yatırımcı yemden Türkiye’ye döndü. Markalı konut projelerinde gerçekleştirilen satışların yüzde 1O’luk oranı yabancı yatırımcılara yapıldı. Şubat’ta yüzde 4, ocakta ise yüzde 3 oranında gerçekleşen satışlar, mart ayında yüzde 10’a gelerek son 6 aydaki en yüksek oranı yakaladı. Bundan sonraki aşamada bu sayıyı artırmak kadar gelen yabancıyı kaçırmamakta önemli. Peki bu konuda neler yapılabilir?
Ömer Faruk Çelik, “Devletin ana siyaseti ve ana bakış açısı bu konuda belirleyici oluyor” diyor. Çelik, bu açıdan referandum sonrası hükümetin atacağı adımların gelecek olan yabancının sayışım etkileyeceğini belirtiyor. Ancak bu konuda sektörün üzerine düşen konularda var. Bunların başında ise bu kitlenin ihtiyaçlarına uygun konutların üretilmesi. Örneğin projelerin ebeveyn banyolu yapılması bir artı oluyor. Bir başka uyarı da sadece bu ülke vatandaşlarına göre yapılan projelere geliyor. Bir bölgede Körfez’deki insanları topluca çekmek için yapılan projelerin satış şansı da neredeyse yok deniliyor. Çünkü, Türkiye’ye Arap gibi yaşamaktan ziyade Türk gibi yaşamak için geliyorlar. Onun için bu ülke vatandaşlarına komin hayatı sunan projelerden kaçınmak gerekiyor.
Yatırımcı gelmeyince 1+1’lerin satışı azaldı